Dział: Temat numeru
Jednymi z ostatnich ustaw przyjętych przez Sejm poprzedniej kadencji była ustawa o Centralnej Informacji Emerytalnej (CIE) oraz ustawa o Ogólnoeuropejskim Indywidualnym Produkcie Emerytalnym. Ustawa o OIPE weszła w życie we wrześniu 2023 r., natomiast ustawa o CIE – w październiku 2023 r.
Urlop okolicznościowy jest nazwą potoczną zwolnienia od pracy, w trakcie którego pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zwolnienia związane jest z daną okolicznością opisaną w przepisach, więc możliwe, że stąd wzięła się jego nazwa. Tym samym takiego pojęcia jak urlop okolicznościowy w Kodeksie pracy i innych przepisach nie znajdziemy. Nie jest to oczywiście błędne określenie.
Prawo do urlopu wypoczynkowego jest niezbywalnym prawem każdego pracownika. Pracownik nie może się go zrzec, sprzedać ani przenieść na inny podmiot. Pracodawca jest obowiązany udzielać urlopu wypoczynkowego, nie można go zastąpić wypłatą ekwiwalentu pieniężnego. Ekwiwalent stanowi zastępczą formę wykorzystania urlopu w naturze i jest sytuacją wyjątkową. Okres urlopu jest przeznaczony do odpoczynku, a nie wykonywania innych czynności, np. badań profilaktycznych lub szkoleń z zakresu BHP. Z tematyką urlopu wypoczynkowego wiąże się kilka dość istotnych zagadnień, które często w praktyce sprawiają wiele problemów. Należą do nich prawo do urlopu wypoczynkowego, staż urlopowy, wymiar urlopu oraz zagadnienie urlopu zaległego, a także możliwość odwołania z urlopu przez pracodawcę.
7 i 26 kwietnia weszły w życie dwie duże nowelizacje Kodeksu pracy. Pierwsza z nich obejmowała wprowadzenie do przepisów prawa pracy pracę zdalną, druga stanowiła implementację dwóch unijnych dyrektyw. W związku z tym pojawiła się konieczność zmian w dwóch rozporządzeniach, o świadectwie pracy oraz o dokumentacji pracowniczej, a także przygotowania nowych przepisów dotyczących składania przez rodziców dokumentów związanych z różnymi uprawnieniami rodzicielskimi.
9marca 2023 r. Sejm przyjął część poprawek Senatu do nowelizacji Kodeksu pracy w związku z implementacją unijnych dyrektyw, w tym Dyrektywy Work Life Balance. Następnie 23 marca 2023 r. prezydent podpisał ustawę. Nowelizacja, która weszła w życie 26 kwietnia 2023 r., wprowadziła zmiany zarówno dla rodziców, jak i pozostałych pracowników i pracownic, a także nakłada wiele nowych obowiązków na pracodawców.
Konieczność realizacji różnego rodzaju zadań pracowniczych poza obszarem naszego kraju nie stanowi obecnie niczego nadzwyczajnego. Wielu pracodawców prowadzi działalność o charakterze międzynarodowym – obsługuje klientów zagranicznych, szuka nowych rynków zbytu, współpracuje z firmami zagranicznymi czy tworzy swoje placówki bądź oddziały w innych krajach. Tego typu działalność oznacza konieczność częstych podróży służbowych, i to podróży zagranicznych. Dla poszczególnych grup pracowników to już niemal codzienność, jednakże konieczność rozliczania tego typu wyjazdów nadal wiąże się z różnego rodzaju problemami i wątpliwościami po stronie pracodawców.
Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw dokonuje dwóch zasadniczych i wyczekiwanych od dawna zmian w Kodeksie pracy. Przepisy dotyczące możliwości prowadzenia badania trzeźwości wśród pracowników weszły w życie w lutym, natomiast przepisy dotyczące pracy zdalnej zaczną obowiązywać na początku kwietnia. Warto przypomnieć, że równolegle trwają w Parlamencie prace mające na celu implementację do Kodeksu pracy m.in. Dyrektywy Work Life Balance.
Do 28 lutego 2023 r. pracodawcy mają obowiązek poinformowania wszystkich osób, które zrezygnowały z oszczędzania w PPK, o tym, że ich deklaracje rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK tracą w lutym ważność, co oznacza, że od wynagrodzeń wypłacanych w marcu potrącane będą wpłaty do PPK.
Dla wielu pracodawców podróże służbowe pracowników to codzienność podyktowana koniecznością realizacji określonych zadań. Jednakże najważniejszą kwestią przy ich planowaniu jest szczegółowe ustalenie warunków samej podróży. Od szczegółowości tych ustaleń zależy bowiem, czy rozliczenie podróży służbowej pracownika będzie tylko formalnością, czy działaniem o znacznym stopniu trudności.
Większość pracowników wykorzystuje swoje urlopy wypoczynkowe w zaplanowanych wcześniej terminach lub w innym czasie, po uzgodnieniu z pracodawcą. W praktyce zdarzają się jednak przypadki, gdy przysługujący pracownikowi urlop faktycznie nie zostanie przez niego wykorzystany i staje się urlopem zaległym. Należy jednak pamiętać, że poza inną nazwą cel takiego urlopu pozostaje niezmieniony, nadal bowiem jest to urlop wypoczynkowy, który służy regeneracji sił pracownika. Zmianie ulegają natomiast poszczególne zasady jego udzielania.