Chcesz lepiej poznać ten temat? Sprawdź nasz artykuł: Zajęcia wynagrodzenia w przypadku umowy o pracę i umowy zlecenia
Odpowiedź
Generalnie wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia nie podlega ochronie przed egzekucją sądową, jak i egzekucją administracyjną, oznacza to podlega egzekucji 100% tego wynagrodzenia. Jednakże, jeśli umowa zlecenie jest pracą wykonywaną w Polsce i stanowi jedyne źródło utrzymania, to należy środki pieniężne wypłacane zleceniobiorcy potraktować tak jak wynagrodzenie z umowy o pracę, a co za tym idzie minimalne wynagrodzenie nie podlega egzekucji. Jeśli osoba ta wykonuje dla jednego pracodawcy umowę zlecenie w Polsce i w ramach tej umowy wykonuje pracę za granicą i otrzymuje od tego pracodawcy wynagrodzenie, to potrącenie na zajęcie powinno nastąpić po odliczeniu kwoty wolnej od egzekucji. Jeśli są to dwie odrębne umowy, to należy jedna umowę potraktować jak umowę o pracę, a drugą jak zajęcie wierzytelności i przekazać całość środków pieniężnych na zajęcie. Jeśli zleceniobiorca pracuje za granicą indywidualnie, to należy taka informacje przekazać organowi, który zajął wierzytelność. Organ ten skieruje egzekucję do Państwa w którym pracuje ta osoba.
Uzasadnienie
W sytuacji zajęcia wierzytelności z tytułu umowy zlecania mamy do czynienia z egzekwowaniem należności wynikającej z obrotu gospodarczego uregulowanej w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z kodeksem cywilnym przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.
W razie odpłatnego zlecenia wynagrodzenie należy się przyjmującemu dopiero po wykonaniu zlecenia.
Zatem, aby zająć wynagrodzenie osoby, która wykonała zlecenie organ egzekucyjny musi stosować przepisy dotyczące zajęć wierzytelności zamieszczone w art. 89 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji bądź w art. 896 Kodeksu postępowania cywilnego.
Na otrzymane zajęcie zleceniodawca ma obowiązek odpowiedzieć w terminie 7 dni organowi egzekucyjnemu o uznaniu zajętej wierzytelności bądź o przeszkodach związanych z przekazaniem organowi egzekucyjnemu z zajętej wierzytelności kwoty na pokrycie należności oraz jej przyczynie.
Dodać także należy, że zajęcie wierzytelności z tytułu dostaw, robót i usług dotyczy również wierzytelności, które nie istniały w chwili zajęcia, a powstaną po dokonaniu zajęcia z tytułu tych dostaw, robót i usług.
Ważne
Przepisy Kodeksu cywilnego nie wprowadzają żadnych ograniczeń, jeżeli chodzi o możliwość dokonywania potrąceń z tego wynagrodzenia z uwagi na prowadzoną wobec zleceniobiorcy egzekucję sądową lub egzekucję administracyjną. Zatem, wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia nie podlega ochronie przed egzekucją sądową, jak i egzekucją administracyjną. Oznacza, to że zleceniodawca ma obowiązek potrącić na zajęcie do 100% tego wynagrodzenia.
Niemniej, ograniczenia potrąceń w odniesieniu do niektórych umów zlecenia wynikają z art. 833 § 2 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego oraz z art. 9 § 2 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Z powyższych przepisów wynika, że ograniczenia potrąceń stosuje się do wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania. Takie wynagrodzenie podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy. Zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia ze stosunku pracy zostały określone w art. 87–91 Kodeksu pracy.
Zatem, w przypadku umów zlecenia, na których podstawie wypłacane jest wynagrodzenie mające charakter świadczenia powtarzającego się, którego celem jest zapewnienie zleceniobiorcy utrzymania, egzekucji z wynagrodzenia zleceniobiorcy podlega taki samym ograniczeniom, jak egzekucja z wynagrodzenia ze stosunku pracy.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że jeżeli z wynagrodzenia zleceniobiorcy prowadzona jest egzekucja administracyjna lub egzekucja sądowa to nie obowiązują w tym zakresie ograniczenia, chyba że wynagrodzenie zleceniobiorcy ma charakter świadczenia powtarzającego się, którego celem jest zapewnienie utrzymania i wówczas należy stosować ograniczenia potrąceń wynikające z Kodeksu pracy. Oznacza to, że w przypadku egzekucji innych należności niż świadczenia alimentacyjne potrącenia z wynagrodzenia zleceniobiorcy mogą być dokonywane do wysokości połowy tego wynagrodzenia. Zatem, a takich zasadach zleceniodawca może dokonywać potrąceń z wynagrodzenia, jeżeli został zawiadomiony przez administracyjny organ egzekucyjny lub komornika sądowego o zajęciu przedmiotowego wynagrodzenia.
W przypadku, gdy zleceniobiorca dodatkowo wykonuje prace za granicą i otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie, to zleceniodawca powinien zgłosić ten fakt komornikowi sądowemu lub administracyjnemu organowi egzekucyjnemu, który to zdecyduje czy prowadzić egzekucję z dochodów uzyskiwanych w innym państwie niż Polska.
Czytelnik nie doprecyzował w ramach jakiej umowy i przez kogo jest zatrudniony za granicą zleceniobiorca. Zatem, mogą być różne ewentualności. Tak więc, jeśli zleceniobiorca wykonuje dla jednego pracodawcy umowę zlecenie w Polsce i w ramach tej umowy wykonuje pracę za granicą i otrzymuje od tego pracodawcy wynagrodzenie, to potrącenie na zajęcie powinno nastąpić po odliczeniu kwoty wolnej od egzekucji.
Jeśli są to dwie odrębne umowy, to należy jedną umowę potraktować jak umowę o pracę, a drugą jak zajęcie wierzytelności i przekazać całość środków pieniężnych na zajęcie.
Jeśli zleceniobiorca pracuje za granicą indywidualnie, to należy taka informacje przekazać organowi, który zajął wierzytelność. Organ ten skieruje egzekucję do Państwa w którym pracuje ta osoba.
Podstawa prawna: art. 87 art. 871 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.); art. 734 do 751 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 roku, poz. 1145); art. 9 § 2, art. 89 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1438); art. 833 § 1, § 21, art. 896 z 17 listopada 1964 r. Kodeks postepowania cywilnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 roku, poz. 1460).
