ODPOWIEDŹ
Rozumiem, że pracownica zakończy urlop wychowawczy i dopiero potem ma dojść do rozwiązania stosunku pracy. Jeżeli tak, to najprostszym wyjściem i sposobem na zakończenie stosunku pracy jest zastosowanie trybu porozumienia stron.
UZASADNIENIE
Pracownica kończąca urlop wychowawczy ma zapewnioną ze strony przepisów prawa pracy pewną gwarancję kontynuowania zatrudnienia po tym urlopie.
Mianowicie, po zakończeniu urlopu wychowawczego pracodawca dopuszcza pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem (art. 1864 k.p.).
Zatem, generalnie pracodawca powinien przygotować się na powrót pracownicy i albo zwolnić dla niej jej stanowisko albo zaoferować inne, odpowiednie. Jednak jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 3 listopada 1994 r. (sygn. akt I PRN 77/94), „(…) Brak możliwości zatrudnienia pracownicy po urlopie wychowawczym na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przez nią przed urlopem lub zgodnym z jej kwalifikacjami uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę”. Oznacza to, że jeżeli pracownica po zakończonym urlopie zgłasza gotowość do pracy, chce dalej pracować, a pracodawca nie ma faktycznie możliwości przyjęcia jej na dotychczasowe lub inne stanowisko pracy (zgodnym z jej kwalifikacjami zawodowymi), to może dokonać ze swej strony wypowiedzenia jej umowy o pracę i jako przyczynę wskazać likwidację posady (w przypadku umowy na czas nieokreślony).
Jednak w opisanym przypadku to pracownica nie zamierza wrócić do pracy. Jej wolą jest zakończenie współpracy z dotychczasową firmą w celu podjęcia nowego zajęcia. Jeśli tak, to dobrym rozwiązaniem jest porozumienie stron. Jak nazwa tego trybu wskazuje, obie strony stosunku pracy wyrażają zgodnie wolę co do rozstania i jego terminu.
Reasumując, należy tu ustalić z czyjej tak naprawdę inicjatywy ma dojść do zakończenia zatrudnienia po urlopie wychowawczym. Nie zawsze bowiem motyw likwidacji stanowiska pracy prowadzi do zastosowania wypowiedzenia przez pracodawcę.
Rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron również może być spowodowane względami ekonomicznymi (np. zmniejszeniem liczby stanowisk), co oznacza że nastąpiło ono z inicjatywy pracodawcy, ale bez stosowania wypowiedzenia, lecz w drodze porozumienia.
Ma to znaczenie w kontekście ewentualnego prawa do odprawy pieniężnej. Jeżeli bowiem firma podlega ustawie o tzw. zwolnieniach grupowych (zatrudnia co najmniej 20 pracowników), to nawet jeśli zwalnia indywidualnie i za porozumieniem stron, ale z przyczyn niedotyczących pracownika, musi wypłacić odprawę.
Co do treści świadectwa pracy, to w ustępie 4 tego dokumentu wpisuje się tryb i podstawę prawną rozwiązania stosunku pracy, czyli na przykład: „za porozumieniem stron, art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy.”
Izabela Nowacka
Specjalistka w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Podstawa prawna: art. 30 § 1 pkt 1, art. 1864 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.); art. 1, art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 1474 z późn.zm.); rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 2292 z późn.zm.).
