ODOPOWIEDŹ
Zasadniczo od dnia przedłożenia orzeczenia o lekkim stopniu niepełnosprawności pracownik utracił prawo do obniżonych norm czasu pracy – 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo – przysługujących w razie znacznej i umiarkowanej niepełnosprawności. Pracodawca może jednak utrzymać je do czasu rozstrzygnięcia odwołania.
UZASADNIENIE
Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, ale w przypadku zaliczenia do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności może wynosić maksymalnie 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Takie normy ustanawia art. 15 ust. 1–2 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej: ustawy). Nie muszą być stosowane do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę (art. 16 ust. 1 ustawy).
Przepisy ustawy nie odnoszą się natomiast w ogóle do norm czasu pracy w okresie oczekiwania na rozstrzygnięcie odwołania, złożonego przez osobę niepełnosprawną od orzeczonego stopnia niepełnosprawności. W takim razie należy przyjąć, że od dnia przedłożenia pracodawcy orzeczenia potwierdzającego dany stopień niepełnosprawności pracownika obowiązują normy adekwatne do tego stopnia niepełnosprawności (art. 2a ust. 1 ustawy).
Ważne
Pracownik może pracować po nie więcej niż 8 godzin dziennie od daty przedstawienia orzeczenia o lekkim stopniu niepełnosprawności.
Jakie będą skutki wprowadzenia 8–godzinnej normy dobowej czasu pracy, jeśli wskutek odwołania pracownik uzyska orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności? Pracodawca będzie musiał potraktować pracę powyżej 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo jako nadliczbową. Będzie zatem zobligowany do wypłacenia za ósmą godzinę pracy w ciągu doby rekompensaty z tytułu wykonywania obowiązków w nadgodzinach (por. wyrok Sądu Najwyższego z 3 sierpnia 2016 r., sygn. akt I PK 168/15, OSP 2018/2/19).
Jeśli pracodawca chce uniknąć takich konsekwencji, może zastosować zasadę uprzywilejowania pracownika (art. 18 § 1 kodeksu pracy). Pozwala ona utrzymać 7–godzinną normę czasu pracy dla pracownika z lekką niepełnosprawnością i nieobniżoną stawkę wynagrodzenia (por. art. 18 ust. 1 ustawy). Jest to bowiem korzystniejsze rozwiązanie niż zastrzeżona w art. 15 ust. 1 ustawy norma 8–godzinna. Poza tym ten przepis ustanawia górną granicę normy dobowej, o czym świadczą użyte słowa „nie może przekraczać 8 godzin”. Oznacza to, norma ta nie może być wyższa, ale może być niższa.
Podstawa prawna: art. 2a ust. 1 art. 15, art. 16 ust. 1, art. 18 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1172 z późn.zm.); art. 18 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.).
