Odpowiedź
Emerytowi zatrudnionemu na umowę o pracę składki ZUS opłaca pracodawca i to pracodawca zgłasza takiego pracownika do ZUS, co oznacza że nalicza, pobiera i odprowadza składki ZUS jako płatnik tego pracownika.
Wniosek E-RPO o przeliczenie świadczenia ze względu na nowe okresy składkowe składa się tylko i wyłącznie raz na kwartał danego roku.
„Górnik-emeryt”, który przeszedł na wcześniejsza emeryturę od czerwca 2020 roku może zarobić 3732,03 zł brutto miesięcznie. Przekraczając te kwotę emeryt, który korzysta w wcześniejszej emerytury będzie miał zmniejszoną emeryturę albo całkowicie zawieszoną do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.
Emeryt, który osiągnął powszechny wiek emerytalny tj. kobieta 60 lat i mężczyzna 65 lat może dorobić do emerytury bez ograniczeń.
Uzasadnienie
Z tytułu pracy górniczej, pracownik może uzyskać emeryturę w obniżonym wieku, jeżeli:
- urodził się w latach 1949-1968,
- na 31 grudnia 2008 r. :
– udowodnił wymagany staż tj. okresy składkowe i nieskładkowe (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 5 lat pracy górniczej, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy albo pracy górniczej, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki,
– ukończył wiek emerytalny obniżony w stosunku do powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jednak nie więcej niż o 15 lat.
albo
- urodził się po 1948 r.,
- ukończył wiek emerytalny obniżony w stosunku do powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jednak nie więcej niż o 15 lat (w celu ustalenia obniżonego wieku emerytalnego uwzględnimy również okresy pracy górniczej przebyte po 31 grudnia 1998 r.),
- na 1 stycznia 1999 r. udowodnił wymagany staż tj. okresy składkowe i nieskładkowe (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 5 lat pracy górniczej, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy albo pracy górniczej, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki.
Dodatkowym warunkiem uzyskania emerytury w obniżonym wieku jest nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego (OFE). Jeżeli jednak pracownik jest członkiem OFE może za pośrednictwem ZUS złożyć wniosek, żeby środki na jego rachunku w OFE przekazać na dochód budżetu państwa.
Zatem, jeśli pracownik kopalni przeszedł na wcześniejszą emeryturę, to objęty jest warunkami, które wynikają z obowiązujących przepisów.
WAŻNE: Dochody emeryta na wcześniejszej emeryturze zatrudnionego na umowę o pracę podlegają obniżeniu lub zawieszeniu emerytury przez ZUS, jeśli nie mieszczą się w ustawowo ustalonych limitach.
Należy podkreślić, że wcześniejsza emerytura górnicza nie została wyłączona z limitów dotyczących dochodów brutto wynikających z dorabiania do emerytury. Natomiast limit dochodów nie dotyczy osób, które m.in. mają prawo do emerytury i ukończyły powszechny wiek emerytalny.
Wcześniejsza emerytura może zostać zmniejszona, gdy dochód brutto emeryta jest większy niż 70 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Gdy dochód brutto przekroczy górny limit tj. 130% przeciętnego wynagrodzenia, to emerytura zostanie zawieszona.
Gdy zostanie przekroczony próg 70 procent przeciętnego wynagrodzenia, to emeryturę pomniejsza się o kwotę przekroczenia, maksymalnie do kwoty 620,37 zł m.in. dla emerytury.
Należy zaznaczyć, że kwota maksymalnego zmniejszenia nie ulegnie zmianie do końca lutego 2021 roku tj. do czasu nowej waloryzacji emerytur.
Dodać trzeba, że na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prezes GUS ogłosił w Monitorze Polskim (M.P. z 2020 r. poz. 412), że przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2020 r. wyniosło 5331,47 zł.
Zatem, od czerwca 2020 roku osoby, które są na wcześniejszej emeryturze mogą dorobić maksymalnie 3732,10 zł brutto. W przypadku dochodu brutto powyżej kwoty 6931 zł brutto emerytura zostanie zawieszona. Powyższe limity będą obowiązujące do końca sierpnia 2020. Od września będą obowiązywały nowe limity wskutek zmiany przeciętnego wynagrodzenia za II kwartał 2020 roku.
Wobec tego kwestia wysokości dochodów do wcześniejszych emerytur kształtuje się następująco:
- dochody do kwoty 3732,10 zł brutto nie mają wpływu na zmniejszenie lub zawieszenie emerytury,
- dochody od kwoty powyżej 3732,10 zł do kwoty 6931 zł – emerytura podlega pomniejszeniu maksymalnie do kwoty 620,37 zł,
- dochody od kwoty powyżej 6931 zł – emerytura ulega zawieszeniu.
ZUS może zawiesić lub zmniejszyć emeryturę jeśli dochody są uzyskiwane m.in. z umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło wykonywanej na rzecz własnego pracodawcy, umowy o pracę nakładczą, pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu, pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych, pełnienia służby w tzw. służbach mundurowych.
Jeżeli emeryt uzyskuje dochody z kilku źródeł, to należy je zsumować.
Należny podkreślić, że pracodawca ma obowiązek zawiadomić ZUS podając datę rozpoczęcia pracy oraz wysokość osiąganego przychodu emeryta, a po upływie roku kalendarzowego - o wysokości tego przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.
W przypadku umowy o pracę emeryta pracodawca zgłasza do ZUS na druku ZUS ZUA z kodem ubezpieczenia 01 10 x x, w terminie 7 dni od momentu zatrudnienia (czyli powstania obowiązku ubezpieczeniowego).
Praca w trakcie emerytury może wpływać na wysokość emerytury w związku z tym, że w przypadku emeryta zatrudnionego na umowę o pracę składki ZUS są obowiązkowe. odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne. Uzyskane z pracy zarobki podnoszą podstawę wymiaru emerytury, gdy wskaźnik podstawy wymiaru obliczony z uwzględnieniem tych zarobków, będzie wyższy od poprzedniego.
Ważne jest jednak, aby emeryt złożył wniosek o doliczenie stażu z tytułu wypracowania nowego okresu. Może również złożyć wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem zarobków uzyskanych po jej przyznaniu – E-RPO.
WAŻNE: Osoba na wcześniejszej emeryturze górniczej zatrudniona na umowę o pracę podlega obowiązkowym składkom ZUS. O zatrudnieniowi oraz dochodach takiej osoby pracodawca informuje ZUS. Dodatkowe dochody uzyskane przez emeryta mają wpływ na pomniejszenie bądź zawieszenie emerytury. Emerytura ulega przeliczeniu przez ZUS po złożeniu przez pracującego emeryta raz na kwartał druku E-RPO.
Podstawa prawna: art. 24, rozdział 3a emerytury górnicze, art. 104 ust. 10, art. 127 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 53); art. 6 ust. 1 pkt. 1, art. 11, art. 12 art. 9 ust. 1 i ust. 4, Ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. Z 2020 r. poz. 266); komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 12 maja 2020 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale 2020 r. (M.P. z 2020 r. poz.412); rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz.U. z 1992 r. Nr 58, poz. 290).
