Potrzebujesz dodatkowych informacji? Sprawdź artykuł: Zajęcia wynagrodzenia w przypadku umowy o pracę i umowy zlecenia
Odpowiedź
Kwota do przekazania komornikowi wynosi 25% przysługującego zasiłku opiekuńczego, po wcześniejszym odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Należy zauważyć, że w przypadku egzekucji należności nie związanych z alimentami kwota wolna od egzekucji wynosi 848,60 zł.
Uzasadnienie
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad m.in. chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat. Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez okres 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad chorym dzieckiem.
Dodać trzeba, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.
Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku.
Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zasiłek opiekuńczy podlega egzekucji.
Należy zauważyć, że m.in. do egzekucji z zasiłku opiekuńczego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego albo przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zatem, w myśl art. 833 § 5 Kodeksu postępowania cywilnego zasiłki wypłacane osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym (macierzyńskie, opiekuńcze, chorobowe i świadczenie rehabilitacyjne) podlegają egzekucji na zasadach właściwych dla emerytur i rent.
Natomiast, do egzekucji z rent przysługujących z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i z rent zasądzonych przez sąd lub ustalonych umową za utratę zdolności do pracy albo za śmierć żywiciela lub wypłacanych z dobrowolnego ubezpieczenia rentowego oraz do egzekucji ze świadczeń pieniężnych, przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, stosuje się przepisy o egzekucji ze świadczeń przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
Podkreślić trzeba, że zasiłku opiekuńczego można egzekwować m.in. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych, należności alimentacyjne potrącane na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego, sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, kwoty nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów w razie braku możliwości potrącenia z wypłacanych zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie, a także kwoty zasiłku pielęgnacyjnego wypłaconego za okres, za który przyznano dodatek pielęgnacyjny.
Potrącenia powyższe, mogą być dokonywane w następujących granicach:
- świadczenia alimentacyjne - do wysokości 60% świadczenia,
- należności egzekwowane związane z:
a) odpłatnością za pobyt w domach pomocy społecznej,
b) odpłatnością za pobyt w zakładach opiekuńczo-leczniczych,
c) odpłatnością za pobyt w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych,
– do wysokości 50% świadczenia, - inne egzekwowane należności - do wysokości 25% świadczenia.
Wysokość części świadczenia podlegającego egzekucjom ustala się od kwoty świadczenia przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Kwota zasiłku wolna od egzekucji i potrąceń, wynosi m.in.:
- 514,30 zł - przy potrącaniu:
a) należności z tytułu alimentów wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi,
b) należności z tytułu należności alimentacyjnych dochodzonych przez wierzyciela; - 848,60 zł - przy potrącaniu należności wynikających z tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi.
Kwoty wolne od egzekucji i potrąceń podlegają corocznej waloryzacji od dnia 1 marca na zasadach określonych dla emerytur i rent. Powyższe kwoty wolne mają zastosowanie do zasiłków należnych za okres od 1 marca 2019 r. i będą obowiązywały do 28 lutego 2020 r.
Podkreślić, trzeba, że jeżeli po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wysokość świadczenia jest niższa niż kwota świadczenia wolna od potrąceń i egzekucji, potrąceń i egzekucji nie dokonuje się.
Przykład
Wynagrodzenie pracownika wynosi miesięcznie 3000 zł brutto. Komornik zajął wynagrodzenie i należności z tytułu zasiłków z ubezpieczeń społecznych, w związku z dochodzeniem przez bank 10000 zł zaległości kredytowych. Jak wyznaczyć zasiłek do wypłaty, jeśli opieka nad dzieckiem trwała cały miesiąc.
Wysokość zasiłku opiekuńczego wynosi:
3000 zł x 13,71 % = 411,30 zł
3000 zł – 411,30 zł = 2588,70 zł
2588,70 zł x 80 % = 2070,96 zł [dzienna stawka wynosi 2070,96 zł : 30 dni = 69,03 zł]
Ustalenie potrąceń:
– zasiłek opiekuńczy – 2070,96 zł
– zaliczka na podatek dochodowy za październik 2019 r. – 2070,96 zł x 17% – 45,69 zł ulga podatkowa za miesiąc – 306,37 zł
– kwota maksymalna do potrącenia w związku z egzekucja z tytułu kredytu – 2070,96 zł x 25% = 517,74 zł
– kwota wolna od potrąceń – 848,60 zł.
Ustalenie zasiłku do wypłaty – 2070,96 zł – 306,37 zł – 517,74 zł = 1246,85 zł
Kwota do wypłaty 1246,85 zł jest wyższa od kwoty wolnej od egzekucji, tj. od 848,60 zł, zatem pracodawca może przekazać komornikowi na zajęcie kwotę 517,74 zł.
Podstawa prawna: art. 139-142 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1270); art. 87-871 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040); komunikat Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 18 lutego 2019 r. w sprawie miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury, miesięcznej kwoty przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy, miesięcznej kwoty przeciętnej renty rodzinnej, wypłacanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, kwoty dodatku za tajne nauczanie, dodatku kombatanckiego, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwoty świadczenia pieniężnego przysługującego żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych, kwoty świadczenia pieniężnego przysługującego osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytury lub renty oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń (M.P. z 2019 r. poz. 202).
