Odpowiedź
Należy wyliczyć przeciętne miesięczne wynagrodzenie za 12 miesięcy poprzedzających miesiąc w którym powstała nieobecność w pracy. W podstawie powinno być ujęte wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia za grudzień 2018 r.
Wyznaczenie podstawy do obliczenia wynagrodzenia chorobowego:
1) łączne wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika pomnożone przez 12 miesięcy,
2) wyznaczenie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za 12 miesięcy poprzedzających zwolnienie lekarskie = poz. 1 : 12 miesięcy.Wynagrodzenie z umowy zlecenia przyjmuje się do podstawy wymiaru chorobowego tylko w okresie jej trwania.W przypadku kiedy umowa zlecenie byłaby zawarta na okres dłuższy niż do końca grudnia 2018 r. wówczas przeciętne miesięczne wynagrodzenie musiałoby zawierać wynagrodzenie z umowy zlecenia za grudzień 2018 r. czyli:
2a) łączne wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika pomnożone przez 11 miesięcy,
2b) wyznaczenie wynagrodzenia za miesiąc, w którym zawarto dwie umowy.Od sumy wynagrodzeń należy odjąć składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika.
2c) przeciętne miesięczne wynagrodzenie z 12 miesięcy poprzedzających zwolnienie lekarskie wynosi: (poz. 2a + poz. 2b) :12 miesięcy.Obliczanie wynagrodzenia chorobowego za czas pobytu na zwolnieniu lekarskim:
3) Podstawą wymiaru wynagrodzenia chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy jest 1/30 część wynagrodzenia stanowiącego jego podstawę wymiaru.Zatem podstawę (poz. 2 lub poz. 2c ) należy podzielić przez 30 dni.
4) Za czas choroby pracownikowi przysługuje 80% wynagrodzenia.Wobec tego należy wynik poz. 3 pomnożyć przez ilość dni zwolnienia lekarskiego, następnie wynik pomnożyć przez 80%.
Uzasadnienie
Za pracownika, w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, uważa się m.in. osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
Zatem pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę oraz wykonującemu prace związane z umową zleceniem u tego samego pracodawcy przysługują pracownicze świadczenia chorobowe.
Za czas niezdolności pracownika do pracy min. wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu.
Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Wynagrodzenie to:
1) nie ulega obniżeniu w przypadku ograniczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego;
2) nie przysługuje w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego.
Należy zauważyć, że za czas niezdolności do pracy trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia, trwającej łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.
Ustala się ją z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy.
WAŻNE: Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte.
Wynagrodzenie ustawodawca zdefiniował w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby, jako przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe.
Należy także dodać, że składników wynagrodzenia przysługujących w myśl umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, tylko do określonego terminu nie uwzględnia się przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego należnego za okres po tym terminie czyli wynagrodzenia z umowy zlecenia ujmuje się tylko w czasie, w którym wystąpiła.
Mając na uwadze powyższe przepisy obliczenie wynagrodzenia chorobowego na podstawie przedstawionej sytuacji obrazuje się następująco:
Informacje ogólne:
1) w roku 2018 minimalne wynagrodzenie wynosiło 2100 zł,
2) składki odprowadzane od wynagrodzenia pracownika wynoszą:
– emerytalne w wysokości 9,76% podstawy wymiaru składek,
– rentowe w wysokości 1,5% podstawy wymiaru składek,
– chorobowe w wysokości 2,45% podstawy wymiaru składek.
Łączna wartość składek na ubezpieczenia społeczne odprowadzanych bezpośrednio od wynagrodzenia wynosi 13,71%.
Wyznaczenie podstawy do obliczenia wynagrodzenia chorobowego:
I. łączne wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika pomnożone przez 12 miesięcy.
2100 zł x 13,71% = 287,91 zł
2100 zł – 287,91 zł = 1812,09 zł
1812,09 zł x 12 miesięcy = 21745,08 zł
Wyznaczenie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za 12 miesięcy poprzedzających zwolnienie lekarskie = poz. 1 : 12 miesięcy.
21745,08 zł : 12 miesięcy = 1812,09 zł
II. W przypadku kiedy umowa zlecenie byłaby zawarta na okres dłuższy niż do końca grudnia 2018 r. wówczas przeciętne miesięczne wynagrodzenie musiałoby zawierać wynagrodzenie z umowy zlecenia za grudzień 2018 r. czyli:
2a) łączne wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika pomnożone przez 11 miesięcy
(2100 zł – 297,81 zł) x 11 miesięcy = 19824,09 zł
2b) wyznaczenie wynagrodzenia za miesiąc, w którym zawarto dwie umowy:
Od sumy wynagrodzeń należy odjąć składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika.
2100 zł + 1500 zł = 3600 zł
3600 zł x 13,71%= 493,56 zł
3600 zł – 493,56 zł = 3106,44 zł
2c) przeciętne miesięczne wynagrodzenie z 12 miesięcy poprzedzających zwolnienie lekarskie wynosi: (poz. 2a + poz. 2b) :12 miesięcy.
(19824,09 zł + 3106,44 zł) : 12 miesięcy = 1910,88 zł
Obliczanie wynagrodzenia chorobowego za czas pobytu na zwolnieniu lekarskim.
Podstawą wymiaru wynagrodzenia chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy jest 1/30 część wynagrodzenia stanowiącego jego podstawę wymiaru.
Zatem podstawę (poz. 2 lub poz. 2c ) należy podzielić przez 30 dni.
a. (poz.2) 1812,09 zł : 30 dni = 60,40 zł
b. (poz. 2c) 1910,88 zł : 30 = 63,70 zł
Za czas choroby pracownikowi przysługuje 80% wynagrodzenia.
Wobec tego należy wynik poz. 3 pomnożyć przez ilość dni zwolnienia lekarskiego, następnie wynik pomnożyć przez 80%:
– z poz. 3a – 60,40 zł x 10 dni chorobowego = 604,00 zł
604 zł x 80% = 483,20 zł
– z poz. 3b – 63,70 zł x 10 dni chorobowego = 637,00 zł
637 zł x 80% = 509,60 zł
Wobec powyższego w przypadku umowy zlecenia:
- trwającej dany miesiąc wynagrodzenie chorobowe od minimalnego wynagrodzenia będzie wynosiło 483,20 zł,
- trwającej poza okres zwolnienia lekarskiego wynagrodzenie chorobowe od minimalnego wynagrodzenie będzie wynosiło 637,00 zł.
Należy wyjaśnić, że wynagrodzenie z umowy zlecenia przyjmuje się do podstawy wymiaru zasiłków tylko w okresie jej trwania. W tej kwestii wypowiedział się ZUS w komentarzu do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa W komentarzu ZUS stwierdził, że w zapisie chodzi i wynagrodzenie uzyskane przez pracownika z tytułu wykonywanych przez niego umów zlecenia:
-
które rozpoczęły się w miesiącach poprzedzających niezdolność do pracy i trwają nadal w okresie tej niezdolności,
-
trwających bez przerwy (za przerwę nie uważa się dni ustawowo wolnych od pracy występujących między kolejno zawieranymi umowami),
-
zawieranych na nakładające się okresy.
W podstawie wymiaru świadczeń chorobowych pracownika nie uwzględnia się wynagrodzenia z wykonywanej umowy zlecenia:
-
rozpoczętej w miesiącu powstania niezdolności do pracy,
-
zakończonej przed powstaniem niezdolności do pracy lub w czasie jej trwania (wówczas podstawa wymiaru świadczenia chorobowego przysługującego od tego dnia podlega przeliczeniu poprzez wyłączenie z niej wynagrodzenia ze zlecenia).
Podstawa prawna: ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 z późn.zm.); art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn.zm.); art. 3, art. 36, art. 41, art. 38 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 poz. 1368 z późn.zm.).
