Odpowiedź
Przeniesienie nauczyciela na inne stanowisko w związku z tzw. przejęciem placówki – włączeniem jej do zespołu szkół, nie wymaga zgody nauczyciela.
Uzasadnienie
Przepisy Karty Nauczyciela wskazują, że nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może być przeniesiony na własną prośbę lub z urzędu za jego zgodą na inne stanowisko w tej samej lub innej szkole, w tej samej lub innej miejscowości, na takie same lub inne stanowisko (art. 18 KN). W tym trybie, o ile sam nauczyciel nie wnioskuje o taką zmianą, warunkiem przeniesienia nauczyciela będzie uzyskanie jego zgody. Przepis ten umożliwia realizację indywidualnego interesu nauczyciela, który, powołując się na sytuację rodzinną, osobistą czy zawodową, może być zainteresowany zmianą stanowiska czy szkoły. Nauczyciel powinien być przeniesiony na takie stanowisko, do jakiego zajmowania posiada kwalifikacje.
Zakres zastosowania omawianej regulacji jest jednak ograniczony – nie dotyczy przypadków zmiany pracodawcy nauczyciela mianowanego w razie przejścia szkoły, w której jest on zatrudniony, na innego pracodawcę. Dotyczy to np. łączenia szkół – włączania szkół do zespołów szkół. W takich sytuacjach mamy do czynienia z zastosowaniem regulacji z zakresu ogólnego prawa pracy (określonych przepisami kodeksu pracy), dotyczących przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyraźnie przyjmuje się, że przejęcie zadań dydaktycznych w zakresie kształcenia znacznej liczby uczniów przez inną szkołę mieści się w formule (kodeksu pracy) przejęcia części zakładu pracy przez innego pracodawcę w trybie art. 231 k.p. W takim przypadku dochodzi do zmiany podmiotowej pracodawcy, ze wszystkimi jej skutkami i w trybie przewidzianym w tym przepisie. Wynika z niego jednoznacznie, że z mocy prawa, z dniem przejęcia całości lub części zakładu przez nowego pracodawcę staje się on stroną w dotychczasowych stosunkach pracy, co nie jest uzależnione od zgody bądź wniosku pracownika. Z tego względu nie ma podstaw do zastosowania w takim przypadku art. 18 Karty Nauczyciela. Zdaniem Sądu Najwyższego, przejście nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania w placówce przejmowanej do placówki przejmującej nie wymaga jego zgody (wyrok SN z 19 grudnia 2018 r., sygn. akt I PK 192/17, OSNP 2019/7/83). W takim przypadku nie ma zatem podstaw do stosowania art. 18 KN, który przeniesienie nauczyciela na inne stanowisko w tej samej lub innej szkole, w tej samej lub innej miejscowości, na takie samo lub inne stanowisko uzależnia od jego wniosku lub zgody. Przepis ten nie reguluje bowiem przypadków zmiany pracodawcy nauczyciela mianowanego w razie przejścia szkoły, w której jest zatrudniony, na innego pracodawcę (por. uzasadnienie wyroku SN z 10 stycznia 2017 r., sygn. akt III PK 47/16).
Przeniesienie nauczyciela mianowanego na podstawie art. 18 KN związane jest bezpośrednio z wnioskiem nauczyciela lub decyzją dyrektora szkoły. Dokonuje go dyrektor szkoły, do której nauczyciel ma być przeniesiony, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego tę szkołę i za zgodą dyrektora szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony. Natomiast, zmiana treści stosunku pracy po stronie pracodawcy w wyniku przejścia zakładu pracy odbywa się zaś z mocy prawa, bez składania oświadczeń woli przez pracownika i pracodawcę. Dodatkowo, nie jest także uzależniona od porozumienia pracodawców, czy też zgody pracodawcy przejmującego na przejście pracownika.
W związku z powyższym, w sytuacji opisanej w pytaniu, nauczyciel mianowany nie musi wyrazić zgody na zmianę pracodawcy, a tym samym i miejsca pracy. W takim przypadku, regulacje dotyczące przeniesienia nauczyciela mianowanego, o których mowa w art. 18 KN, nie mają zastosowania. Stosuje się natomiast ogólne przepisy dotyczące przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę.
Podstawa prawna: art. 18 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 2215); art. 231 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 1320).
