Potrącenie ze świadczenia z tytułu opieki nad dzieckiem na zajęcie egzekucyjne

Zapraszamy również do przeczytania innego artykułu: Zajęcia wynagrodzenia w przypadku umowy o pracę i umowy zlecenia

Odpowiedź

Rodzicowi, który musiał zostać w domu z dzieckiem do 8 roku życia w związku z zamkniętą szkołą na podstawie ustawy o covid-19, przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy do 26 lipca 2020 roku. Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku i podlega egzekucji i potrąceniom na zasadach określonych w ustawie emerytalnej.

Uzasadnienie

W art. 4 ustawy z  2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ustawodawca zawarł zapis, że przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19 ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi zwolnionemu od pełnienia służby z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy do 26 lipca 2020 r. 

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w ust. 1c, przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, również w przypadku otwarcia placówek, o których mowa w tych przepisach, w czasie trwania COVID-19 do 26 lipca 2020 r.
 Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przyznawany jest w trybie i na zasadach określonych w ustawie, o której mowa w ust. 1c, i nie wlicza się do okresu, o którym mowa w art. 33 ust. 1 tej ustawy. Za okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego, zasiłek, o którym mowa w art. 32 ust. 1 tej ustawy, nie przysługuje.

Podkreślić trzeba, że zasiłek opiekuńczy podlega egzekucji i potrąceniom na zasadach określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 
Zgodnie z art. 139 ust. 1 tej ustawy, z przysługującego pracownikowi zasiłku opiekuńczego, po odliczeniu zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, potrąca się m.in. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne - do wysokości 25% kwoty zasiłku.
Wysokość potrącenia ustala się od kwoty zasiłku przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne, o czym mówi art. 140 ust. 7 ustawy. 
Dokonując potrąceń należy zachować kwotę wolną od egzekucji i potrąceń czyli kwota zasiłku, która nie może być objęta egzekucją i pozostawiona do dyspozycji pracownika. 
Oznacza to, że nie dokonuje się potrąceń i egzekucji, jeżeli wysokość zasiłku opiekuńczego po odliczeniu podatku dochodowego i ubezpieczenia zdrowotnego jest niższa niż kwota wolna, w myśl art. 141 ust. 1 ustawy. Przy potrącaniu należności niealimentacyjnej, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi, kwota wolna obecnie wynosi 878,81 zł miesięcznie. 
Taką wysokość należy przyjąć bez względu na to, w jakim wymiarze czasu pracy jest zatrudniony pracownik. Kwota wolna od potrąceń i egzekucji ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu wyłącznie gdy zasiłek jest wypłacany za część miesiąca.

Przykład
Wynagrodzenie pracownika 3000 zł. Komornik na podstawie nakazu zapłaty należności niealimentacyjnej zajął wierzytelność wynikającą z wypłaty zasiłku opiekuńczego w kwocie 5000 zł.
Pracownica przez cały czerwiec br. sprawowała osobistą opiekę nad dzieckiem do 8 lat w związku z covid-19. Z tego tytułu przysługuje jej zasiłek opiekuńczy w wysokości 2070,96 zł [3000 zł – 13,71% x 80%). Stawka za dzień wynosi 2070,96 zł : 30 = 69,03 zł.
Ustalenie kwoty potrącenia:
zasiłek opiekuńczy – 2070,96 zł
zaliczka na podatek dochodowy [ 2070,96 zł x 17%] – zaokrągleniu 352,10 zł,
maksymalna kwota do potrącenia z tytułu zajęcia [ 2070,96 zł x 25%] – 517,74 zł,
kwota wolna od potrąceń - 878,81 zł,
kwota potrącenia [ 2070,96 zł – 352,10 zł – 878,81 zł] - 840,05 zł,
zasiłek opiekuńczy do wypłaty [ 2070,96 zł – 352,10 zł – 517,74 zł] – 1201,12 zł.
Zatem, z zasiłku opiekuńczego należy na zajęcie komornicze dokonać potrącenia maksymalnej możliwej kwoty do potrącenia czyli 517,74 zł. Pozostała kwota do wypłaty w wysokości 1201,12 zł. Kwota ta jest wyższa od kwoty wolnej czyli 878,81 zł. 

Podsumowując, z przysługującego pracownikowi zasiłku opiekuńczego, po odliczeniu zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, potrąca się m.in. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne - do wysokości 25% kwoty zasiłku.

Podstawa prawna: ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 870); ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r. poz. 53); rozporządzenie Rady Ministrów z 25 czerwca 2020 r. w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz.1108 ); ustawa z  2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 z późn.zm.).