Odpowiedź
Zasiłek chorobowy przysługuje przez czas trwania niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 182 dni. Do tego okresu należy uwzględnić każdy dzień zwolnienia lekarskiego wraz z dniami wolnymi od pracy. Jeżeli w chorobowym powstają przerwy, to do jednego okresu zasiłkowego wlicza się również okresy poprzedniej niezdolności do pracy spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa między ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekroczyła 60 dni. Jednakże, okres zasiłkowy należy liczyć od początku, jeśli kolejne zwolnienia lekarskie spowodowane były różnymi chorobami,
a między nimi wystąpiła przerwa – nawet jednodniowa – w której pracownica był zdolna do pracy.
Po wykorzystaniu 182 dni niezdolności do pracy pracownica może przejść na świadczenie rehabilitacyjne, pod warunkiem że stan zdrowia po rehabilitacji będzie rokował na powrót do pracy. Żeby pracownica zachowała ciągłość wypłaty świadczeń, wniosek o świadczenie rehabilitacyjne należy złożyć 6 tygodni przed zakończeniem okresu zasiłkowego.
Uzasadnienie
Ubezpieczonemu pracownikowi, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego przysługuje zasiłek chorobowy.
Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby – nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni.
Okres zasiłkowy trwa 182 dni i obejmuje wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy z powodu choroby. Do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.. Do okresu zasiłkowego nie wlicza się okresu niezdolności do pracy przypadającego w okresach tzw oczekiwania.
Co do zasady, ubezpieczony obowiązkowo nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, a ubezpieczony dobrowolnie – po upływie 90 dni tego ubezpieczenia. Jest to okres wyczekiwania na zasiłek chorobowy.
Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają min. pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę. Pracownik ten nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.
Powyższe uregulowania stanowią jak należy liczyć dany okres zasiłkowy i kiedy trzeba okres zasiłkowy liczyć od początku jako nowy okres zasiłkowy oraz kiedy daną niezdolność do pracy wliczyć do „poprzedniego” okresu zasiłkowego.
Przez „nieprzerwaną niezdolność do pracy” należy rozumieć jeden okres niezdolności do pracy, spowodowany tą samą chorobą lub różnymi chorobami, jeżeli nie występuje między nimi przerwa, a to oznacza, że pracownik jest niezdolny do pracy „bez przerwy” tj. nie przepracował nawet jednego dnia pomiędzy zwolnieniami lekarskimi.
Natomiast jeśli między poszczególnymi okresami niezdolności do pracy, spowodowanymi różnymi chorobami, wystąpi choćby jeden dzień przerwy, tj. pracownik przepracował chociaż jeden dzień, to okres zasiłkowy liczy się od nowa.
Jeśli jednak niezdolność do pracy trwa bez przerwy (jest nieprzerwana) – to wszystkie dni tej niezdolności wlicza się w całości do jednego okresu zasiłkowego, bez względu na to, czy spowodowane zostały tą samą, czy inną chorobą.
Zatem, okres zasiłkowy liczony jest na nowo wówczas, gdy zachodzi jedna ze wskazanych niżej okoliczności:
a) niezdolność do pracy, która wystąpiła po przerwie (minimum jednodniowej) zostanie spowodowana inną chorobą, niż poprzedni okres niezdolności do pracy,
b) przerwa pomiędzy okresami niezdolności do pracy spowodowana tą samą chorobą przekroczy 60 dni.
Do okresu zasiłkowego wlicza się okresy orzeczonej niezdolności do pracy, za które przysługuje wynagrodzenie chorobowe na podstawie art. 92 kodeksu pracy i zasiłek chorobowy w myśl art.12 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek min. choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu.
Przykład
Pracownica chorowała od 21 stycznia 2019 r. do 7 czerwca 2019 r. (138 dni) w związku z urazem kolana.
Dnia 8 czerwca pracownica przyszła do pracy, a od 9 czerwca 2019 roku ponownie poszła na zwolnienie lekarskie, które wystawił ginekolog z kodem B.
Zatem, niezdolność do pracy pracownicy spowodowana była różnymi schorzeniami, a między zwolnieniami lekarskimi wystąpiła przerwa, co oznacza że pracownica od 9 czerwca 2019 roku posiadła prawo do nowego okresu zasiłkowego. Zaznaczyć trzeba, że zwolnienie lekarskie przypada na okres ciąży, a co za tym idzie pracownica ma prawo do wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego przez łączny okres nie dłuższy niż 270 dni.
Przykład
Pracownik był niezdolny do pracy z powodu choroby przez 182 dni. Lekarz medycyny pracy zaświadczył o braku przeciwskazań do pracy, więc pracownik podjął prace. Po przeszło 60 dniach pracy pracownik ponownie złożył zwolnienie lekarskie wraz z zaświadczeniem od lekarza, że niezdolność do pracy jest spowodowana tą samą chorobą, na którą leczył się w poprzednim okresie zasiłkowym.
Ponieważ, przerwa w niezdolności do pracy spowodowaną tą samą chorobą, była dłuższa niż 60 dni, i w tym okresie pracownik zdolny był do pracy, to pracownik nabywa prawo do nowego okresu zasiłkowego.
Wobec powyższego okres zasiłkowy powinien być zatem liczony na nowo w sytuacjach, gdy:
1. Pomiędzy zwolnieniami lekarskimi spowodowanymi różnymi chorobami wystąpi przerwa.
Lekarz leczący na wystawionym zwolnieniu lekarskim nie podaje kodu literowego „A”, co oznacza niezdolność do pracy powstałą z innej przyczyny niż poprzednio. Wówczas okresy choroby nie sumują się i pracownik nabywa prawo do nowego okresu zasiłkowego.
W razie wątpliwości, czy zwolnienie od pracy spowodowane jest tą samą chorobą co poprzednio, pracodawca powinien zwrócić się do lekarza leczącego lub do ZUS o ich wyjaśnienie.
2. Kolejne zwolnienia lekarskie spowodowane są tą samą chorobą, ale istnieje pomiędzy nimi przerwa przekraczająca 60 dni.
Jeśli, po wyczerpaniu zasiłku chorobowego pracownik jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy, to pracownikowi ubezpieczonemu przysługuje świadczenie rehabilitacyjne. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy.
Należy podkreślić, że celem świadczenia rehabilitacyjnego jest umożliwienie osobie niezdolnej do pracy kontynuowania leczenia lub rehabilitacji w sytuacji, gdy okres zasiłku chorobowego jest za krótki do odzyskania pełnej zdolności do pracy. Decyzję w tej sprawie podejmuje lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stwierdzając, że dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy, bądź nie.
Zatem, przesłankami do nabycia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego są:
- wyczerpanie okresu zasiłku chorobowego,
- dalsza niezdolność do pracy,
- pomyślne rokowania co do odzyskania zdolności do pracy w wyniku leczenia lub rehabilitacji – stwierdzone orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS,
- brak uprawnień do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub do świadczenia przedemerytalnego.
Aby zostało przyznane prawo do świadczenia rehabilitacyjnego pracownik ubezpieczony musi złożyć wniosek w oddziale ZUS właściwym dla płatnika składek.Wniosek w sprawie przyznania świadczenia składa się wraz z pełną dokumentacją co najmniej na 6 tygodni przed zakończeniem okresu zasiłkowego. Wcześniejsze złożenie wniosku spowoduje przyznanie zasiłku rehabilitacyjnego jeszcze w okresie pobierania zasiłku chorobowego i nie wystąpi przerwa w wypłacaniu należnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego.
Do wniosku o świadczenie rehabilitacyjne należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia wypełnione przez lekarza leczącego i zawierające stwierdzenie, że ubezpieczony rokuje odzyskanie zdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, a także wywiad zawodowy z miejsca pracy.
Podstawa prawna: rozdział 2 i 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 645); art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 300); art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040).
