Związki zawodowe – zmiany od 1 stycznia 2019 roku

ZWIĄZKI ZAWODOWE

Znowelizowana ustawa wprowadza szereg zmian do obowiązujących przepisów. Jedną z nich jest prawo do tworzenia i wstępowania do związków zawodowych zostanie rozszerzone na samozatrudnionych oraz osoby świadczące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Osoby te zyskają również ochronę przed zwolnieniem z pracy.

Zmiany w ustawie to konsekwencja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2 czerwca 2015 r. (K 1/13) stwierdzającego, że obecne przepisy ograniczają wolność tworzenia i wstępowania do związków zawodowych osobom niebędącym pracownikami, a świadczącym pracę za wynagrodzeniem.

 

Potrzebujesz dodatkowych informacji? Sprawdź artykuł: Działalność związkowa w godzinach pracy

Wśród najważniejszych zmian, które wejdą w życie z początkiem przyszłego roku należy wymienić m.in.:

 

  • prawo do tworzenia i wstępowania do związków przysługujące wszystkim osobom wykonującym pracę zawodową – oznacza to poszerzenie kręgu objętych przepisami ustawy o osoby na umowach cywilnoprawnych oraz samozatrudnionych, pod warunkiem, że nie zatrudniają innych osób;

  • możliwość wstępowania do związków zawodowych wolontariuszy i stażystów oraz innych osób świadczących pracę osobiście – pod warunkiem, że będzie to przewidywał statut tego związku;

  • zakaz nierównego traktowania z powodu przynależności do związku zawodowego wszystkich osób do niego przynależnych – nawet w przypadku osób niezatrudnionych w ramach stosunku pracy w tym zakresie będzie miały zastosowanie Kodeks pracy w zakresie dotyczącym nierównego traktowania;

  • zdefiniowanie zakładowej organizacji związkowej jako organizacji zrzeszającej co najmniej 10 osób będących pracownikami lub innymi osobami wykonującymi pracę zawodową, jeżeli świadczą pracę na rzecz pracodawcy od co najmniej 6 miesięcy;

  • szczególną ochronę przed zwolnieniem działacza związkowego – osoby zatrudnionej na innej podstawie niż umowa o pracę; w przypadku takiej osoby nie będzie można wypowiedzieć, rozwiązać stosunku prawnego ani zmienić jednostronnie warunków pracy lub wynagrodzenia na jej niekorzyść bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej; terminy na wyrażenie takiej zgody przez zarząd zakładowej organizacji związkowej będą wynosić 14 dni (w przypadku wypowiedzenia lub jednostronnej zmiany warunków) oraz 7 dni (w przypadku rozwiązania bez wypowiedzenia); bezskuteczny upływ tych terminów będzie poczytywany za zgodę; natomiast jeśli pracodawca rozwiąże umowę bez zgody zarządu zakładowego związku, nie-pracownik otrzyma odszkodowanie w wysokości:

    • 6-miesięcznego wynagrodzenia,

    • 6-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzednim – jeśli nie ma miesięcznego wynagrodzenia – nie-pracownik otrzyma równowartość.

     

 

Opr. red.

Podstawa prawna: ustawa z 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1608).

Przypisy