W sytuacji gdy niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy, pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie chorobowe, lecz od pierwszego dnia niezdolności do pracy przysługuje mu zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, finansowany ze środków ZUS. Od kwoty tego zasiłku nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Jeżeli przyczyną niezdolności do pracy jest wypadek przy pracy, zasiłek chorobowy przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru, także za okres pobytu w szpitalu. W związku ze zmianą kwalifikacji wypłaconego świadczenia pracodawca musi skorygować rozliczenie z pracownikiem z tytułu należnego mu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy. Ponieważ zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje w wyższej wysokości (100%) niż wynagrodzenie za czas choroby (80%), to po ustaleniu, że niezdolność do pracy powstała w wyniku wypadku przy pracy, pracodawca będzie zobowiązany do wypłacenia pracownikowi wyrównania zasiłku chorobowego.
Podstawa prawna: art. 9 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322), rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 roku w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz.U. z 2009 nr 186, poz. 1444).
Przykład
listy płac za miesiąc grudzień 2010
WYNAGRODZENIE ZA CZAS NIEZDOLNOŚCI DO PRACY | Lista | Zapisy księgowe | Korekta | Różnica | Zapisy księgowe | |||
pierwotna | Wn | Ma | listy płac | Wn | Ma | |||
1 | Wypłacane ze środków zakładu pracy | 1 600,00 | 431 | 231 | 0,00 | -1 600,00 | 431 | 231 |
2 | Wypłacane ze środków ZUS | 0,00 | 2 000,00 | 2 000,00 | 229-1 | 231 | ||
3 | Podstawa wymiaru składek ubezpieczeń społecznych | 0,00 | 0,00 | |||||
4 | Koszty uzyskania przychodu | 111,25 | 111,25 | |||||
5 | Podstawa wymiaru składki ubezpieczenia zdrowotnego | 1 600,00 | 0,00 | -1 600,00 | ||||
6 | Podstawa naliczenia podatku dochodowego | 1 488,75 | 1 888,75 | 400,00 | ||||
7 | Składka Ubezpieczenia Zdrowotnego | 144,00 | 231 | 229-2 | 0,00 | -144,00 | 231 | 229-2 |
8 | Należna zaliczka na podatek dochodowy | 98,00 | 231 | 220-1 | 294,00 | 196,00 | 231,00 | 220-1 |
9 | Do wypłaty | 1 358,00 | 1 706,00 | 348,00 |
Uwaga: Obowiązek korekt raportów składanych do ZUS
Płatnik powinien skorygować raporty RSA i RCA oraz deklarację DRA za miesiąc grudzień 2010 roku. W pierwotnym raporcie ZUS RSA za miesiąc grudzień 2010 płatnik wykazał:
- kwotę wypłaconego wynagrodzenia chorobowego (1.600 zł)
- okres, za który wynagrodzenie przysługuje
- kod świadczenia przerwy - 331 (wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby, finansowane ze środków pracodawcy).
Kwotę wypłaconego wynagrodzenia chorobowego (1.600 zł) uwzględnił w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w raporcie ZUS RCA. Oba raporty muszą zostać skorygowane. W skorygowanym raporcie ZUS RSA płatnik wpisuje:
- ten sam okres niezdolności do pracy,
- kwotę zasiłku chorobowego (2.000 zł)
- w polu kod świadczenia przerwy - 314 (zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego).
W raporcie ZUS RCA za miesiąc grudzień 2010 w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie powinien uwzględnić kwoty wynagrodzenia chorobowego, które okazało się zasiłkiem chorobowym z ubezpieczenia wypadkowego. Oczywiście oprócz tych dwóch raportów płatnik musi za ten miesiąc złożyć również korektę deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.
Należy również dokonać rozliczenia nadpłaty składek. W konsekwencji korekt na koncie 229-1 „Rozrachunki z ZUS z tytlu ubezpieczeń społecznych” powstała nadpłata składek (2.000 zł), ponieważ wypłacona kwota zasiłku jest finansowana ze środków ZUS i podlega rozliczeniu w ciężar składek, a mylnie wypłacone wynagrodzenie chorobowe było finansowane ze środków pracodawcy. O kwotę nadpłaty należy pomniejszyć przelew do ZUS w miesiącu następnym.
Powstanie również nadpłata składki na koncie 229-2 „Rozrachunki z ZUS z tytułu ubezpieczeń zdrowotnych” (zakładamy, że przelew do ZUS na 144 zł za miesiąc grudzień 2010 już poszedł). Kwota nadpłaconych składek (144 zł) zostanie wykazana po złożeniu korekty deklaracji rozliczeniowej Jest to różnica między kwotą, jaką płatnik powinien wpłacić a tą, która faktycznie za ten miesiąc została wpłacona. O kwotę powstałej nadpłaty należy pomniejszyć przelew składek za kolejny miesiąc.
Dorota Mróz
Biegły Rewident