ODPOWIEDŹ
Należy rozdzielić wynagrodzenie i zasiłek i osobno obliczyć składki społeczne, zdrowotną oraz zaliczkę na podatek od wynagrodzenia. Gdy składka zdrowotna przewyższy zaliczkę, ulegnie obniżeniu do poziomu tej zaliczki. Od zasiłku należy odrębnie wyliczyć zaliczkę.
UZASADNIENIE
Zakłady pracy jako płatnicy mają obowiązek obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy (jeśli w danym roku kalendarzowym pracodawca jest ich płatnikiem).
Podstawą obliczenia zaliczki na podatek jest dochód rozumiany jako łączny przychód ze stosunku pracy wraz z zasiłkami, uzyskany w ciągu miesiąca, pomniejszony o koszty uzyskania w zryczałtowanej wysokości oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenie społeczne, finansowane ze środków pracownika.
Zatem, generalnie przychody ze stosunku pracy oraz zasiłki z tzw. innych źródeł, są łącznie rozliczane przez płatnika z podatku. Jednak nie zawsze. Należy tu wziąć pod uwagę zasadę, że w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez zakład pracy jako płatnika, według stopy 9%, jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy obliczonej przez tego płatnika zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki.
Jeżeli więc pracownik uzyska w danym miesiącu przychód podlegający składce zdrowotnej (np. wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie chorobowe) jak i przychód wyłączony z podstawy wymiaru tej składki (np. zasiłek chorobowy), to w celu sprawdzenia czy składka zdrowotna przewyższyła zaliczkę podatkową i ulega odpowiedniemu ograniczeniu należy obie należności rozliczyć oddzielnie (uchwała Sądu Najwyższego z 2 lutego 2016 r., sygn. akt sygn. III UZP 18/15).
W praktyce taka sytuacja ma miejsce, gdy wynagrodzenie jest niewielkie w stosunku do zasiłku. Wtedy składkę zdrowotną należy przyrównać do zaliczki na podatek ustalonej od tego wynagrodzenia, a nie od całego przychodu łącznie z zasiłkiem. W razie gdy składka zdrowotna jest wyższa, obniża się do kwoty zaliczki. Natomiast osobno ustala się zaliczkę od zasiłku.
Izabela Nowacka
Specjalistka w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Podstawa prawna: art. 81 ust. 1, ust. 5, ust. 6, art. 82 ust. 2, art. 83 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1938 z późn.zm.); art. 31, art. 32 ust. 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 200 z późn.zm.).
