ODPOWIEDŹ
Po wypłacie zasiłku chorobowego za okres od 12 do 28 lutego 2018 roku z tytułu podlegania pracownika wszystkim rodzajom ubezpieczeń społecznych (w tym ubezpieczeniu wypadkowemu), pracodawca powinien przekazać do ZUS oryginał zaświadczenia lekarskiego (ZUS ZLA), wystawionego 12 lutego 2018 r., wyjaśniając jednocześnie, że pracownik, z którym umowa o pracę wygasła z dniem 28 lutego 2018 r. posiada inny tytułu do ubezpieczeń społecznych.
W swojej dokumentacji pracodawca powinien zachować kopię zaświadczenia lekarskiego (ZUS ZLA), potwierdzonego za zgodność z oryginałem, w celu udokumentowania prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego za okres trwania zatrudnienia. W związku z tym, że ewentualna wypłata zasiłku chorobowego za dalszy okres, tj. po 28 lutego 2018 r., będzie uzależniona od podlegania byłego pracownika ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, a nie po ustaniu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, nie ma potrzeby przesyłania do ZUS zaświadczenia płatnika składek na druku ZUS Z-3.
W takim przypadku, gdy po ustaniu zatrudnienia jako pracownik, osoba ta od 1 marca 2018 r. przystąpi do ubezpieczeń społecznych jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, w celu wypłaty zasiłku chorobowego będzie płatnikiem składek na własne ubezpieczenie musiała złożyć w ZUS zaświadczenie na druku ZUS Z-3b.
UZASADNIENIE
W związku ze zdarzeniem uznanym przez pracodawcę jako wypadek przy pracy, pracownikowi przysługuje w czasie trwania zatrudnienia zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego.
WAŻNE: Pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, od pierwszego dnia niezdolności do pracy przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, a nie wynagrodzenie za czas choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy, nawet gdy wynagrodzenie to nie zostało mu wypłacone nawet za żaden dzień niezdolności do pracy. Wynagrodzenie za czas choroby, przysługujące na podstawie art. 92 Kodeksu pracy przysługuje bowiem z tytułu ubezpieczenia chorobowego, a nie wypadkowego.
Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy w czasie trwania ubezpieczenia wypadkowego. Zasiłek chorobowy przysługuje również wtedy, gdy wypadek przy pracy miał miejsce w czasie podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu z innego tytułu. Należy wyjaśnić, że chodzi tu o sytuację, gdy ubezpieczony w dniu wypadku przy pracy ma równolegle dwa tytuły do ubezpieczeń społecznych, a podlega ubezpieczeniu wypadkowemu tylko z jednego tytułu i w trakcie tego ubezpieczenia uległ wypadkowi przy pracy.
W rozpatrywanym przypadku zachodzi taka właśnie sytuacja – pracownik ulega wypadkowi przy pracy, ale ma także inny tytuł do ubezpieczeń społecznych – pozarolnicza działalność, z tytułu której w dniu wypadku, nie podlega ubezpieczeniu wypadkowemu. Jeżeli osoba ta, po ustaniu zatrudnienia jako pracownik, tj. od 1 marca 2018 r. przystąpi do ubezpieczeń społecznych, w tym do obowiązkowego ubezpieczenia wypadkowego, wówczas za okres od 1 do 9 marca 2018 r. będzie miała prawo do zasiłku chorobowego. Uprawnienie to wynika z pkt 8 komentarza ZUS z 14 czerwca 2016 r. do ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Komentarz ZUS jest dostępny na stronie internetowej ZUS (www.zus.pl). Z wyjaśnień ZUS zawartych w komentarzu wynika, że za okres od 1 marca 2018 r. zasiłek chorobowy będzie przysługiwał z tytułu podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, ponieważ wypadek przy pracy miał miejsce w czasie ubezpieczenia wypadkowego, któremu podlegał z tytułu zatrudnienia jako pracownik.
Artykuł 7 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w sprawach dotyczących ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy powstała w związku z wydarzeniem uznanym jako wypadek przy pracy, w zakresie ustalania prawa, podstawy wymiaru i wysokości zasiłku, odsyła do ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wynika, że zasiłek chorobowy za okres niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową stanowiącą tytuł objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.
Oznacza to, że pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, nie ma prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu zatrudnienia, jeżeli ma inny tytuł do tego świadczenia.
Taki stan faktyczny istnieje w rozpatrywanym przypadku – pracownik uległ wypadkowi przy pracy w czasie trwania zatrudnienia, jego niezdolność do pracy trwa po ustaniu zatrudnienia, ale po ustaniu ubezpieczenia jako pracownik istnieje inny tytuł do podlegania ubezpieczeniom społecznym, tj. pozarolnicza działalność.
WAŻNE: Istotne jest, aby po rozwiązaniu umowy o pracę jako pracownik, nastąpiło zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność. Musi bowiem istnieć tytuł do ustalenia prawa i wypłaty zasiłku.
Jeżeli po rozwiązaniu umowy o pracę z tytułu umowy o pracę z dniem 28 lutego 2018 r. nie nastąpi przystąpienie do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 marca 2018 r., nie będzie prawa do zasiłku chorobowego z tytułu wypadku przy pracy ani po ustaniu zatrudnienia z tytułu umowy o pracę ani z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Renata Tonder
Specjalistka w zakresie ubezpieczeń społecznych
Podstawa prawna: ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1368 z późn.zm.); ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1773 z późn.zm.).
