Ulga na start – zgłoszenie działalności gospodarczej, a zgłoszenie do ZUS

Odpowiedź

Jeżeli przedsiębiorca spełnia warunki zapisane w ustawie Prawo przedsiębiorców, to nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej, nawet wówczas jeśli zgłosił się do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z uchybieniem 7-dniowego terminu na dokonanie zgłoszenia do tego ubezpieczenia. Należy podkreślić, że warunkiem nabycia przez przedsiębiorcę prawa do ulgi na start nie jest zgłoszenie do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w terminie prawem przewidzianym.

Uzasadnienie

Rejestracja działalności gospodarczej w CIDG i zgłoszenie do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
W myśl art. 17 ustawy z 6 marca 2018 r.  Prawo przedsiębiorców działalność gospodarczą można podjąć w dniu złożenia wniosku o wpis do, m.in. Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Zasady wpisu do CEiDG określa ustawa z 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy.
Zadaniem CEIDG jest:

• ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi;
• udostępnianie informacji o przedsiębiorcach i innych podmiotach w zakresie wskazanym w ustawie;
• udostępnianie informacji o zakresie i terminie zmian we wpisach do CEIDG oraz w informacjach i danych udostępnianych w CEIDG, a także o wprowadzającym te zmiany podmiocie;
• umożliwienie wglądu do danych bezpłatnie udostępnianych przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego;
• udostępnianie informacji o ustanowionym pełnomocniku lub prokurencie, w tym o zakresie udzielonego pełnomocnictwa lub o rodzaju i sposobie wykonywania prokury.

Wniosek o wpis do CEIDG przekazywany jest do CEIDG z wykorzystaniem formularza elektronicznego zamieszczonego na stronie internetowej CEIDG. 
Wpisowi do CEIDG podlegają dane informacyjne, m.in.:

• data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej;
• numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz numer identyfikacyjny REGON spółki cywilnej, o ile przedsiębiorca zawarł umowę takiej spółki;
• dane innego niż wymieniony w pkt 7, 8 i 11 przedstawiciela ustawowego, o ile są wymagane;
• data zawieszenia i wznowienia wykonywania działalności gospodarczej;
• data zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej, o ile została zgłoszona we wniosku o wpis do CEIDG;
• informacja o wykreśleniu przedsiębiorcy z CEIDG.

Wpis do CEIDG polega na wprowadzeniu do systemu teleinformatycznego danych podlegających wpisowi. Wpis do CEIDG jest dokonany z chwilą zamieszczenia danych w CEIDG, nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu wpływu do CEIDG wniosku o wpis.
W przypadku przedsiębiorcy będącym płatnikiem składek do wniosku o wpis do CEIDG przedsiębiorca może dołączyć:

• zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i do ubezpieczenia zdrowotnego albo do ubezpieczenia zdrowotnego,
• zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny,
• zmianę danych wykazanych w zgłoszeniach, o których mowa w lit. a i b,
• zgłoszenie wyrejestrowania z ubezpieczeń, o których mowa w lit. a i b;
• W przypadku gdy przedsiębiorca jest płatnikiem składek, to może wraz z wnioskiem o wpis do CEIDG przekazać dane do sporządzenia zgłoszeń lub zmiany danych wykazanych w zgłoszeniach, wymagane przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych lub ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Należy podkreślić, że przedsiębiorca może skorzystać ze swojego uprawnienia i za pomocą CEiDG dokonać zgłoszeń do składek zus czy zdrowotnych. W tym przypadku ustawodawca nie dookreślił terminów tak jak np. w przypadku wyborze formy opodatkowania.

Warunki do skorzystania z ulgi na start
Zgodnie z art. 18 ustawy Prawo Przedsiębiorców, przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który:

• podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo
• podejmuje działalność ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia,
• nie wykonuje działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, 
• nie jest rolnikiem lub domownikiem rolnika spełniającym warunki określone w art. 5a ustawy o ubezpeiczeniu społecznym rolników,
• nie zgłosił się do ubezpieczeń społecznych.
  – nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Zaznaczyć trzeba, że przedsiębiorca może zrezygnować z korzystania z ulgi na start przez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych
Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1a ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają, m.in. osoby, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców, oraz osoby z nimi współpracujące, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów tej ustawy.
Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego uważa się za spełniony po zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego osoby podlegającej temu obowiązkowi zgodnie z przepisami art. 74-76 oraz opłaceniu składki w terminie i na zasadach określonych w ustawie. 
W myśl art. 74 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ubezpieczenia zdrowotnego osób objętych ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, osób, o których mowa, m.in. w art. 66 ust. 1 pkt 1a oraz członków ich rodzin stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zasad, trybu i terminu zgłaszania do ubezpieczeń społecznych.
Zatem, zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.
Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób prowadzących działalność gospodarczą należy do tych osób. Zgłoszenia dokonuje się w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.
Należy spostrzec, że w myśl art. 18 aa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przedsiębiorca będący osobą fizyczną korzystający z ulgi na start może rezygnować z tego uprawnienia przez zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych.
Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie wskazują, że osoba korzystająca z „ulgi na start” traci tę ulgę z chwilą uchybienia terminu do złożenia zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego.
Podsumowując, przepisy ustawy Prawo przedsiębiorców, jak i ustaw o ubezpieczeniu społecznym czy o ubezpieczeniu opieki zdrowotnej nie dają podstaw do przyjęcia, że przedsiębiorcy korzystający z „ulgi na start” dokonując zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 05 40 00 z uchybieniem 7-dniowego terminu tracą prawo to tejże ulgi.
Zatem, pomimo zgłoszenia się do ubezpieczenia zdrowotnego po wymaganym terminie, przedsiębiorca będący osoba fizyczną może w pełni skorzystać z ulgi na start.

Podstawa prawna: art. 17, art. 18 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo Przedsiębiorców (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1292); art. 5 ust. 2 pkt 1-5, art. 6 ust. 4 pkt 1, art. 6 ust. 6 i ust. 8 ustawy z 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1291); art. 6 ust.1 pkt 5, art. 18aa ust. 1, art. 36 ust. 1 i 4 z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 266).