Umowa zlecenia to rodzaj umowy cywilnoprawnej uregulowanej w tytule XXI Kodeku cywilnego. W jej ramach zleceniobiorca podejmuje się wykonać określoną czynność, a zleceniodawca za tę czynność zapłacić. Czynność ta musi być dokładnie określona w umowie zawieranej pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą. Umowa zlecenie może być jednorazowa lub stała, czyli dotycząca dokonywania określonej czynności w sposób stały i przez dłuższy czas.
W umowie musi być określone wynagrodzenie, które przysługuje zleceniobiorcy za wykonaną pracę. Trzeba pamiętać, że w umowie zleceniodawca może zobowiązać się np. do udzielenia zaliczki na wydatki oraz zwrot wydatków poniesionych przez zleceniobiorcę. W przypadku umowy zlecenia realizowanej za granicą strony powinny w umowie zlecenia będzie wiązała się odbyciem podróży. Co za tym idzie w umowie powinien znaleźć się zapis o konieczność wyjazdu służbowego oraz ustalenia odnośnie do wysokości kosztów podróży finansowanych bądź zwracanych bezpośrednio przez zleceniodawcę, np. diety żywieniowe, ryczałty na przejazdy.
Jeżeli w umowie zlecenie nie zostaną ujęte zapisy odnośnie do wypłacanych kosztów związanych z podróżą, to zleceniobiorcy będzie przysługiwał zwrot wydatków na podstawie art. 742 Kodeksu cywilnego. Wówczas zleceniodawca jest zobowiązany dokonać zwrotu wydatków zleceniobiorcy, które poniósł
w celu wykonania zlecenia np. koszty przejazdów, noclegów.
Składki ZUS od umowy zlecenia
Zawarcie umowy zlecenia nakłada na zleceniodawcę obowiązek naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS. Nie jest to konieczne tylko w przypadku, gdy zleceniobiorca posiada inne tytuły do ubezpieczenia, których kwota jest równa lub wyższa minimalnemu wynagrodzeniu.
Ważne
Jeżeli zleceniodawca podpisał umowę zlecenia z własnym pracownikiem, to zleceniobiorca podlega obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom.
W przypadku tylko jednego tytułu do ubezpieczenia z umowy zlecenia istnieje również obowiązek naliczania i odprowadzania składki emerytalnej i rentowej, Zleceniodawca podlega jednocześnie obowiązkowo ubezpieczeniom wypadkowemu i zdrowotnemu oraz obowiązkowo opłacane są za niego składki na FP i FGŚP.
Oznacza to, że jeżeli zawarta umowa zlecenie stanowi jedyne źródło dochodu, to tym samym stanowi jedyny tytuł do ubezpieczeń ZUS.
W sytuacji, gdy zleceniobiorca zawarł kilka umów zleceń z różnymi zleceniodawcami, to obowiązkowemu ozusowaniu podlegają wszystkie umowy zlecenia do chwili uzyskania przez zleceniobiorcę w danym miesiącu ogólnego przychodu, ze wszystkich umów zleceń (tytułów do ubezpieczeń), który nie przekroczy kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w roku 2019, czyli kwoty 2250 zł.
Jeśli suma przychodów w tych umów przekroczy kwotę 2250 zł, to z każdej kolejnej umowy obowiązkowa będzie tylko i wyłącznie składka zdrowotna, od każdego przychodu z umowy odrębnie.
Przykład
Osoba fizyczna podpisała umowy zlecenie z różnymi zleceniodawcami. Przychód z tych umów w danym miesiącu wynosi (według kolejności podpisywania umów):
1500 zł i 750 zł – przychód z dwóch źródeł powinien być ozusowany (suma przychodów nie przekracza minimalnego wynagrodzenia – 2250 zł)
1500 zł, 750 zł, 1000 zł – od przychodu, który przekroczył minimalne wynagrodzenie 2250 zł obowiązuje tylko składka zdrowotna, tj. od umowy zlecenie na kwotę 1000 zł,
1500 zł, 1500 zł – przychód z dwóch źródeł podlega ozusowaniu,
1500 zł, 500 zł, 2400 zł – przychód z trzech źródeł podlega ubezpieczeniom ZUS.
Ważne
W sytuacji zawierania umowy zlecenia zleceniodawca powinien pamiętać, aby zleceniobiorca wypełnił oświadczenie, w którym określi, czy jest i w jakiej wysokości objęty ubezpieczeniami z innego tytułu.
Podkreślić należy, że nie podlegają ubezpieczeniom społecznym studenci lub uczniowie gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej, ponadpodstawowej wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia do ukończenia 26 roku życia. Zasada ta dotyczy:
- uczniów szkół bez względu na rodzaj szkoły, tj. szkoły zawodowej, technikum, liceum oraz czy nauka jest prowadzona w systemie dziennym, wieczorowym czy zaocznym,
- studentów bez względu na rodzaj szkoły, tj. państwowa czy prywatna, typ studiów - dzienne, zaoczne czy wieczorowe.
Także zleceniobiorca, który przebywa na zasiłku macierzyńskim nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Jednakże zleceniobiorca, który pobiera zasiłek macierzyński może być zgłoszony tylko do dobrowolnych ubezpieczeń z tytułu wykonywania umowy zlecenia.
W przypadku osoby, która wykonuje pracę wyłącznie na podstawie umowy o dzieło również nie istnieje obowiązek opłacania składek ZUS. Niemniej obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o dzieło istnieje w przypadkach, gdy:
- umowa taka została zawarta z własnym pracodawcą lub
- jest wykonywana na rzecz własnego pracodawcy
– w takich przypadkach umowa o dzieło jest w zakresie ubezpieczeń społecznych traktowana jak umowa o pracę
W przypadku umowy zlecenia ubezpieczenie chorobowe ma charakter dobrowolny. Zatem, zleceniobiorca podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia obowiązywania umowy zlecenia, pod warunkiem, że został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowego w terminie 7 dni kalendarzowych od daty rozpoczęcia wykonywania zlecenia.
Ważne
Zgłoszenie następuje, po oświadczeniu zleceniobiorcy o chęci podlegania ubezpieczeniu chorobowemu i następnie poprzez złożenie przez zleceniobiorcę w ZUS formularza ZUS ZUA.
Jeśli zleceniobiorca nie jest objęty ubezpieczeniem z innych tytułów, to miesięczne koszty płacy zleceniodawcy, z tytułu zawartej umowy zlecenia, kształtują się analogicznie do kosztów płacy osoby zatrudnionej na umowę o pracę.
Przykład
Wynagrodzenie zleceniobiorcy zgodnie z zawartą umową wynosi 4000 zł brutto.
Składki finansowane przez zleceniodawcę to:
- składka emerytalna - 9,76 % tj. 390,40 zł,
- składka rentowa - 6,5% tj. 260,00 zł,
- składka na ubezpieczenie wypadkowe -1,67 % tj, 66,80 zł,
- składka na Fundusz Pracy – 2,45 % tj. 98,00 zł,
- składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 0,10%,tj. 4 zł.
Koszty płacy zleceniobiorcy przy umowie zawartej na kwotę 4000 zł brutto miesięcznie wynoszą to 4890,20 zł.
Od kwoty 4000 zł potrącane są również składki opłacane przez zleceniobiorcę. Kształtują się one następująco:
- składka emerytalna – 9,76% tj. 390,40 zł,
- składka rentowa – 1,5% tj. 60,00 zł,
- dobrowolna składka chorobowa – 2,45 % tj. 98,00 zł,
- składka zdrowotna – 9% tj. 310,60 zł; uwaga! oblicza się ją od podstawy pomniejszonej o ubezpieczenia społeczne finansowane przez zleceniobiorcę tj. 13,71% (emerytalne, rentowe, chorobowe) – 9% tj. (4000 zł – 548,40 zł), czyli 3451,60 zł.
Zatem Po potrąceniu składek wynagrodzenie zleceniobiorcy będzie wynosiło 3141,00 zł.
Składki ZUS od wynagrodzenia od zrealizowanych umów zleceń wykonywanych za granicą
Jak już wspomniano, zleceniobiorca obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Ważne
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi dla nich przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, który to może być określony kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej bądź prowizyjnej.
Należy zaznaczyć, że zwolnione z ozusowania są m.in. następujące przychody:
- diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju,
- część wynagrodzenia pracowników, których przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców - w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia.
Oznacza to, że składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są opłacane do kwoty 30-krotności prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
W 2019 r. prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne wynosi 4765 zł. Kwotę tę określono w obwieszczeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2019 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (M.P. z 2018 r. poz. 1185).
Wobec tego w 2019 r. limit rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe wynosi 142 950 zł (4765 zł x 30).
Zatem, po osiągnięciu maksymalnego limitu rocznej podstawy za ubezpieczonego nie są naliczane składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Ważne
Ustalając, czy w danym roku nie został przekroczony limit, uwzględnia się przychody ubezpieczonego (stanowiące podstawę wymiaru składek) ze wszystkich tytułów, z których opłacane były składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Jeżeli w danym miesiącu następuje przekroczenie kwoty limitu, płatnik składek musi obliczyć i przekazać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tylko od tej części podstawy wymiaru składek, która nie spowoduje jej przekroczenia.
Przykład
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za pracownika do końca lipca 2019 r. wyniosła 140 000 zł. W sierpniu pracownik otrzyma od pracodawcy wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości 20 000 zł. W składanej za pracownika deklaracji składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe powinny zostać wykazane od kwoty 2950 zł. Jest, to, kwota brakująca do osiągnięcia rocznego limitu (140 000 zł + 2950 zł = 142 950 zł), a składki na ubezpieczenie chorobowe
i wypadkowe należy naliczyć od podstawy, tj. 20 000 zł.
Podkreślić należy, że podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Podstawa wymiaru składki chorobowej wynika z art. 19 ust. 10 oraz art. 20 ust. 3 ustawy o sus. W związku z tym, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w 2019 r., które wynosi 4765,00 zł, to 250% tegoż wynagrodzenia, to kwota 11 912,50 zł.
W ustalaniu podstawy wymiaru składek zleceniobiorców wykonujących pracę za granicą niezbędne jest ustalenie przychodu zleceniobiorcy.
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód stanowią otrzymane lub postawione do dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne. Otrzymane pieniądze to takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane i nie mają wartości zwrotnej. Podkreślić należy, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, lecz także kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika.
Natomiast przez „postawionymi do dyspozycji” należy rozumieć takie środki finansowe, z których podatnik ma możliwość skorzystania bez dodatkowej zgody osoby, która pozwoliła mu tymi środkami dysponować.
Ważne
Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
Zatem podstawę wymiaru składek zleceniobiorcy wykonującego czynności za granicą ustala się poprzez porównanie sumy wszystkich miesięcznych świadczeń podlegających ozusowaniu (miesięczny przychód) z kwotą prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.
Jeśli przychód jest wyższy niż 4765 zł, to osiągnięty przez zleceniobiorcę przychód należy pomniejszyć o równowartość przysługujących diet zagranicznych za każdy dzień pobytu za granicą, jak również dni wolne od pracy, np. soboty i niedziele.
Ustalona kwota jest podstawą wymiaru składek i nie może być niższa od kwoty 4765,00 zł.
Jeżeli jednak przychód jest niższy od kwoty 4765,00 zł, to jako podstawę wymiaru składek należy przyjąć faktyczny przychód.
Przykład
Zleceniobiorca polskiej firmy otrzymał pracę do wykonania na podstawie umowy zlecenia w Hiszpanii w okresie dwóch miesięcy (maj i czerwiec 2019 r.) z wynagrodzeniem miesięcznym 5500 zł brutto. Koszt miesięcznego zagranicznego zakwaterowania to 2500 zł brutto.
Łączny miesięczny przychód zleceniobiorcy wyniósł 8000 zł (5500 zł + 2500 zł).
Zatem łączny miesięczny przychód zleceniobiorcy jest wyższy od prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Wobec tego zleceniodawca (płatnik składek) powinien przychód zleceniobiorcy pomniejszyć o równowartość przysługujących diet za każdy dzień pobytu w Hiszpanii.
Średni kurs euro wg NBP na 30 maja 2019 r. – 4,2919 zł (kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu).
Dieta za dobę pobytu w Hiszpanii wynosi 50 euro. Maj ma 31 dni.
Równowartość diet za maj w złotych to 6652,40 zł, co wynika z następującego obliczenia:
- 31 dni x 50 euro = 1550 euro
- 1550 euro x 4,2919 zł = 6652,40 zł
Ustalenie podstawy wymiaru składek
- 8000,00 zł (przychód) – 6652,40 zł (diety za maj) = 1347,60 zł
Otrzymania po obliczeniach kwota 1347,60 zł jest niższa od 4765,00 zł zatem jako podstawę wymiaru składek należy przyjąć 4765 zł.
Ważne
Porównanie przychodów do prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia musi nastąpić w miesiącu wpłaty bądź pozostawienia środków pieniężnych do dyspozycji.
Jeżeli wypłata za maj nastąpi w czerwcu, to porównanie przychodów do prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia musi nastąpić za czerwiec.
Zleceniodawca (płatnik składek) |
Zleceniobiorca | ||||
Składki ZUS ogółem |
Kwota ogólem |
Stawka % | Kwota | Kwota | Kwota |
Emerytalne 19,52% |
930,12 zł | 9,76 % | 465,06 zł | 9,76% | 465,06 zł |
Rentowe 8% |
381,20 zł | 6,5 % | 309,73 zł | 1,5 % | 71,47 zł |
Chrobowe 2,45% |
116,74 zł | – | – | 2,45 % | 116,74 zł |
Wypadkowe 1,67% |
79,58 zł | 1,67 % | 79,58 zł | – | – |
FP i FGŚP 2,55% |
121,51 zł | 2,55 % | 121,51 zł | – | – |
Razem | 1629,15 zł | – | 975,88 zł | – | 653,27 zł |
Naliczenie składki zdrowotnej opłacanej przez zleceniobiorcę
Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru. Ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców dokonuje się na podstawie przepisów określających podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Podstawę wymiaru pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez zleceniobiorcę.
Wysokość składki zdrowotnej to 370,05 zł, co wynika z następujących obliczeń:
- 4765 zł (podstawa wymiaru) – 653,27 zł (składki ZUS finansowane przez zleceniobiorcę) = 4111,73 zł – podstawa wymiaru do obliczenia składki zdrowotnej
- 4111,73 zł x 9% = 370,05 zł – wysokość składki zdrowotnej.
Zaznaczyć także należy, że w sytuacji gdy zleceniobiorca wykonuje zlecenie poza granicami Polski przez część miesiąca, a pozostała cześć miesiąca pracuje w Polsce, to porównanie przychodów także następuje do kwoty 4765 zł, a kwotę przychodów stanowi suma przychodów zarówno z pracy za granica jak i w Polsce.
Przykład
Zleceniobiorca polskiej firmy otrzymał pracę do wykonania w Hiszpanii w ciągu 14 dni w maju tj. od 18 do 31 maja. Pierwsza cześć maja pracował w Polsce z przychodem 3500 zł brutto. Za pracę w Hiszpanii 1500 euro (wypłata nastąpiła 31 maja 2019 r.
Łączny przychód zleceniobiorcy wynosi:
- 1500 euro x 4,2919 zł + 3500 zł = 6437,85 zł + 3500 zł = 9937,85 zł.
Łączny przychód jest wyższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia, którego wysokość to 4765,00 zł.
Wartość diet w złotówkach:
- 3004,33 zł (14 dni x 50 euro = 700 euro x 4,2919 zł = 3004,33 zł).
Łączny przychód należy pomniejszyć o wartość diet czyli:
- 9937,85 zł – 3004,33 zł = 6933,52 zł
Ponieważ uzyskana kwota jest wyższa od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia to ona stanowi podstawę wymiaru składek.
Należy dodatkowo zauważyć, że w przypadku gdy, zleceniobiorcy wykonującemu prace za granicą Polski zleceniodawca wypłaci wynagrodzenie za czas pracy dłuższy niż miesiąc, to całe świadczenie należy pomniejszyć o wartość diet za cały ten okres. W analogiczny sposób należy porównać cały przychód do przeciętnego wynagrodzenia czyli do kwoty 4765 zł. Taki tryb postępowania potwierdził w interpretacjach indywidualnych ZUS np. znak WPI/200000/43/837/2017 z 9 lipca 2017 r.
Podatek dochodowy od umowy zlecenie wykonywanej za granicą
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę fizyczną, która:
– posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
– przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Przepisy te stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska.
Wolne od podatku dochodowego jest m.in. część przychodów osób, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30% diety, określonej przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej
z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Zwolnienie, nie ma zastosowania do wynagrodzenia:
- pracownika odbywającego podróż służbową poza granicami Polski,
- pracownika w związku z jego pobytem poza granicami Polski w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub dla wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także w związku z pełnieniem funkcji obserwatora w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych, o ile otrzymuje świadczenia zwolnione od podatku,
- uzyskiwanego przez członka służby zagranicznej.
Zatem, zwolnienie od podatku dochodowego przysługuje osobom uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy.
Nie mogą z tego zwolnienia korzystać zleceniobiorca. Dlatego, zleceniodawca, jako płatnik, powinien pobrać 18% (lub 32% na wniosek zleceniobiorcy) zaliczki na podatek dochodowy, obliczonej na zasadach w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podkreślić należy, że pomniejszenie przychodu o diety ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do źródeł przychodu uzyskiwanych przez osoby przebywające czasowo za granicą np. w przypadku uzyskiwania dochodów ze stosunku pracy.
W przedstawianych wcześniej przykładach osoba zatrudniona w polskiej firmie w formie umowy zlecenia i na podstawie zawartych umów uzyskała przychód w Hiszpanii. Przychód ten należy zakwalifikować do źródła przychodów z tytułu działalności wykonywanej osobiście na podstawie umowy zlecenia. Nie ulega on pomniejszeniu o diety ponieważ nie przysługuje prawo pomniejszenia uzyskanego przychodu o diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju.
Ważne
Firmy, które dokonują świadczeń osobie z tytułu działalności wykonywanej osobiście i zamieszkującej w Polsce, mają obowiązek, jako płatnicy pobierać, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o koszty uzyskania przychodów w wysokości 20% lub 50% oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki ZUS, najniższą stawkę podatkową tj. 18%.
Aby uzyskać dochód zleceniobiorcy należy jego przychód pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu np. 20%. Tak określony dochód należy pomniejszyć o składki ZUS finansowane przez zleceniobiorcę. Wynik tego rachunku będzie stanowił kwotę do opodatkowania 18% podatkiem dochodowym.
Koszty uzyskania niektórych przychodów określa się, m.in. uzyskanych na podstawie umowy, do której stosuje się przepisy prawa cywilnego dotyczące umowy zlecenia lub o dzieło - w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika lub opłacone przez podatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.
Należy zaznaczyć, że od zaliczki na podatek dochodowy podlega odliczeniu składka na ubezpieczenie zdrowotne, ale tylko w wysokości 7,75% podstawy wymiaru składki.
Przykład
Zleceniobiorca zawarł umowę zlecenie z polską firmą na wykonanie pracy w Hiszpanii. Na kwotę 5500 zł brutto. Składki ZUS finansowane przez zleceniodawcę wynoszą - 653,27 zł.
1. Obliczenie 20% kosztów uzyskania przychodu
5500zł - 653,27 zł = 4846,73 zł
4846,73 zł x 20% = 969,35 zł – koszty uzyskania przychodu
2. Obliczenie składki zdrowotnej
5500 zł - 653,27 zł = 4846,73 zł
4846,73 zł x 9% = 436,20 zł – składka zdrowotna przekazywana do ZUS
3. Obliczenie składki zdrowotnej do odliczenia od podatku dochodowego
5500,00 zł – 653,27 zł = 4846,75 zł
4846,73 zł x 7,75% = 375,63 zł – składka zdrowotna do odliczenia od podatku
4. Obliczenie podstawy do opodatkowania
5500,00 zł – 653,27 zł = 4846,73 zł
4846,73 zł – 969,35 zł = 3877,38 zł - zaokrąglenie 3877 zł
5. Obliczenie zaliczki na podatek dochodowy
3877 zł x 18% = 697,86 zł
697,86 zł - 375,63 zł = 322,23 zł – zaokrąglenie 322 zł – zaliczka na podatek dochodowy
6. Wynagrodzenie z umowy zlecenia do wypłaty
5500 zł – 653,27 zł – 436,20 zł – 322 zł = 4088,30 zł.
Trzeba zauważyć, że Rzeczpospolita Polska zawarła umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania, które oparte są generalnie o konwencję OECD, które w dużym stopniu regulują sytuację pracowników. Przyjęte są zasady, że uposażenia i płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mającą miejsce zamieszkania w Polsce uzyskuje za pracę wykonywaną za granicą mogą podlegać opodatkowaniu tylko w Polsce, pod warunkami:
– odbiorca wynagrodzenia przebywa w państwie zagranicznym nie dłużej niż przez określony w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania - okres 183 dni w roku podatkowym,
– wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w państwie zagranicznym,
– wynagrodzenie nie jest wypłacane przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w państwie zagranicznym.
Przy braku spełnienia któregokolwiek z powyższych warunków, otrzymywane przez pracownika wynagrodzenie będzie opodatkowane w państwie zagranicznym.
Podobne rzecz się ma w stosunku do osób, które mają prace zlecone za granicą – o miejscu odprowadzania składek decydują generalnie zawierane przez Polskę umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym, które opierają się na zasadach równego traktowania, stosowania jednego ustawodawstwa, sumowania okresów ubezpieczenia, zachowania praw nabytych.
Ważne
Prawodawca europejski wprowadził jednolity system koordynacji ubezpieczania społecznego na terytorium UE. Aktualnie obowiązującym aktem prawnym regulującym przedmiotową materię jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Podstawa prawna: art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 3, art. 19 ust. 1, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 300); art. 81 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1510 z późn.zm.); art. 3 ust. 1, art. 11 ust. 1, art. 11a ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 20, art. 22, art. 41 ust. 1 i 1a ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 z późn.zm.); §2, § 4, § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1949 z późn.zm).