ODPOWIEDŹ
Ograniczenie wymiaru zatrudnienia obowiązuje przy podjęciu pracy podczas urlopu rodzicielskiego. Natomiast w przypadku podjęcia pracy podczas urlopu wychowawczego, jedynym warunkiem jest to, aby taka praca nie wyłączała możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
UZASADNIENIE
Podczas korzystania z urlopu wychowawczego pracownik (nauczyciel) ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy. Może również podjąć inną działalność zarobkową, naukę lub szkolenie. Ważne jest jednak aby taka praca nie wyłączała możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (art. 1862 Kodeksu pracy). Przy podejmowaniu pracy podczas urlopu wychowawczego nie ma ograniczenia w zakresie wymiaru czasu pracy. Należy jednak pamiętać, że w razie ustalenia, że pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (z powodu podjętej pracy), pracodawca wezwie pracownika do stawienia się do pracy.
Inne zasady obowiązują przy podejmowaniu pracy podczas urlopu rodzicielskiego. Pracownik korzystający z takiego urlopu może podjąć pracę tylko u pracodawcy, który tego urlopu udzielił. Dodatkowo, praca może być wykonywana w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, a urlop rodzicielski jest udzielany na pozostałą część wymiaru czasu pracy (art. 1821e Kodeksu pracy).
W sytuacji opisanej w pytaniu, pracownica podjęła pracę u innego pracodawcy, może to zrobić tylko podczas korzystania z urlopu wychowawczego. W związku z tym, wymiar podjętego zatrudnienia nie podlega sztywnym ograniczeniom. Dla dalszego korzystania z urlopu wychowawczego, istotne jest aby pracownica nie zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w wyniku obciążenia podjętą pracą. Jest to bowiem podstawowy warunek do tego aby nie utracić prawa do takiego urlopu.
Ważne: Opieka nad dzieckiem podczas urlopu wychowawczego nie musi mieć charakteru permanentnego i nieprzerwanego. Przepisy nie określają jednak granic czasowych rozłąki z dzieckiem, po przekroczeniu których, pracownik może zostać wezwany do zakończenia urlopu.
W orzecznictwie przyjmuje się, że sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem podczas urlopu wychowawczego nie można utożsamiać z dwudziestoczterogodzinnym i nieprzerwanym przebywaniem z dzieckiem. Fakt świadczenia pracy w wymiarze np. 4 godzin dziennie, nie daje jeszcze podstawy do uznania, że praca ta pozbawia strony możliwości osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem.
W każdym konkretnym przypadku należy dokonać indywidualnej oceny podjęcia zatrudnienia przez osobę korzystającą z urlopu wychowawczego biorąc pod uwagę wszelkie okoliczności związane z pracą, tj. jej charakter, wymiar oraz podstawowy warunek, że praca ta nie zniweczy celu urlopu, jakim jest sprawowanie bezpośredniej, osobistej opieki nad dzieckiem (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 21 maja 2014 r., sygn. akt II SA/Go 311/14).
Ważne: Dodatkowo, sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem nie oznacza, że kontakt z dzieckiem musi być ciągły, nieprzerwany, że sprawująca taką opiekę osoba nie może zostać zastąpiona w wykonywaniu czynności opiekuńczych przez domowników czy inne osoby, przez krótsze (kilkugodzinne), bądź dłuższe (kilku czy kilkunastodniowe) okresy.
Umożliwienie podjęcia zatrudnienia przez osoby korzystające z urlopu wychowawczego nie ma charakteru pozornego i nie sprowadza się do wykonywania w zasadzie jednego typu pracy, a mianowicie wykonywanej w domu (wyroki: WSA w Szczecinie z 12 września 2013 r., sygn. akt II SA/Sz 497/13, oraz z 22 stycznia 2015 r., sygn. akt II SA/Sz 878/14, WSA w Gliwicach z 17 grudnia 2014 r., sygn.akt IV SA/Gl 392/14, oraz z 27 października 2015 r., sygn. akt IV SA/Gl 162/15).
dr Magdalena Kasprzak
radca prawny
Podstawa prawna: art. 1862, 1821e ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity; Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 z późn.zm.).
