Czy pracodawca zawsze musi zapewnić okulary pracownikowi pracującemu przy monitorze

Zatrudniam na cały etat osobę w dziale reklamy. Jej zadaniem jest przede wszystkim kontaktowanie się z klientami i sprzedaż reklam. Osoba ta spisuje raporty dzienne, wypisuje faktury, szuka nowych klientów. Zadania te wykonuje korzystając z komputera. Oceniam, że zajmuje jej to ok. 2-3 godzin dziennie. Zgłosiła się do mnie z badaniami okulistycznymi, z których wynika, że do pracy przez monitorem potrzebne są okulary i twierdzi, że mam ponieść koszty z tym związane. Czy ma rację?

ODPOWIEDŹ
Nie, w opisanej sytuacji pracodawca nie ma obowiązku finansowania zakupu okularów. Pracownikowi, którego czas pracy wynosi 8 godzin dziennie pracodawca musiałby sfinansować okulary, jeśli spędzałby on przez monitorem ekranowym przynajmniej 4 godziny, co w tym przypadku nie ma miejsca.

UZASADNIENIE
Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi okularów korygujących wzrok, jeśli łącznie spełnione są dwa warunki. 

Po pierwsze, konieczność stosowania okularów wynika z zalecenia lekarza, wydanego po przeprowadzeniu badań okulistycznych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej. 

Po drugie, pracownik spędza przed komputerem co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy, czyli minimum 4 godziny dziennie. Ten wymóg nie jest realizowany w sytuacji opisanej przez Czytelnika. 

Dodać w tym miejscu należy, że obowiązek refundacji okularów nie powstaje również, gdy pracownik wykonuje swoją pracę w kabinie kierowcy i w kabinie sterowniczej maszyn i pojazdów, a także z użyciem:

  • systemów komputerowych na pokładach środków transportu,
  • systemów komputerowych przeznaczonych głównie do użytku publicznego,
  • systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy,
  • kalkulatorów, kas rejestrujących i innych urządzeń z małymi ekranami do prezentacji danych lub wyników pomiarów,
  • z maszyn do pisania z wyświetlaczem ekranowym.

A jak przedstawia się sprawa pracowników korzystających na co dzień z laptopów, które w wielu miejscach zastąpiły już komputery stacjonarne? Główny Inspektorat Pracy w stanowisku z 21 grudnia 2012 w sprawie finansowania przez pracodawcę zakupu okularów dla pracujących na laptopach, stanął na stanowisku, że również pracownikom korzystającym z przenośnych komputerów mogą korzystać z refundacji na takich samych zasadach, jak w przypadku komputerów stacjonarnych.
 

Ważne

Pracownik nie może oczekiwać refundacji najdroższych okularów.


Pracodawca powinien zwrócić pełną kwotę za szkła korekcyjne (ewentualnie korekcyjne soczewki kontaktowe) przygotowane zgodnie ze wskazaniami lekarza. Przy oprawkach może natomiast ograniczyć zwrot do standardowej wartości. Zwrotu dokonuje na podstawie przedstawionej przez pracownika faktury, która powinna być – ze względów podatkowych – wystawiona na pracodawcę. W przypadku, gdy pracownik używa kilku par okularów (np. innych do czytania i innych do pracy przy komputerze) nie może liczyć na sfinansowanie ich wszystkich. Pracodawca zapłaci jedynie za te, które są niezbędne do pracy przez monitorem.

Ponieważ żadne przepisy nie określają częstotliwości zakupu kolejnych okularów, zazwyczaj określana ona jest w regulaminie pracy. Zwykle jest to kilka lat. Nie oznacza to jednak, że pracownik, któremu pogorszył się wzrok, musi czekać do kolejnego terminu. 

W tej sytuacji pracodawca jest zobligowany je zrefundować, jeśli pracownik spełnia warunki. Nie może unikać wykonania tego obowiązku, powołując się na zapisy w regulaminie (wyrok SO Warszawa – Praga z 17 października 2017 r., sygn. akt VII Pa 116/17).
 

Ważne

Pracodawca ma obowiązek sfinansowania pracownikowi szkieł kontaktowych, jeśli ich stosowanie zaleci lekarz. 


Podstawa prawna: § 2 pkt 4, § 3, § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. Nr 148, poz. 973); art. 9 ust. 3 dyrektywy Rady z 29 maja 1990 r. w sprawie minimalnych wymagań 
w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe (piąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 87/391/EWG) (90/270/EWG).
 

Przypisy